Türk Edebiyatı 5 ders notlarım

[emrah42]

EDEBİYAT

• Edebiyatla sosyal ve siyasi yapı arasında büyük bir ilgi ve etkileşim söz konusudur
• Toplumların yönlendirilmesinde önemli bir katkısı olan edebiat, düşüncelerimizi geliştirir, duygularımızı zenginleştiri; insanın kendisini tanımasını saglar.
• Evrimsel bir nitelik taşır ve toplumları birbirine yaklaştırır.
• Toplumdaki tüm gelişmeler ve değişmeler edebiyata yansır.
• Edebbi eser kaynagını toplumun sosyal ve siyasi yapısından alır.
• Edebiyat ürünleri toplumlar etkileyerek onların gelişmelerine ve değişmelerine katkıda bulunur.
• Toplumların yüzyıllar boyunca geçirdiği aşamalar edebiyata yansır.
• Edebiyat; tarih, sosyoloji, piskolaji, felsefe gibi diğer bilim dallarndan yararlanır.

TANZİMAT FERMANI

• Mustafa Reşit paşa ilan etmiştir.
• 3 Kasım 1839 da Gülhane Parkın’da halka okunmuştur.
• Bu fermana, Tanzimat Fermanı ya da Gülhane Hattı Hümayınu adı verilmektedir.
• Amacı batıdaki gelişmelere ayak uydurmak ve Batı ülkelerinin bilim ve teknolojisinden yararlanmak.

TANZİMAT EDEBİYATI

• Batı edebiyatında şiir çevrileri yapılmıştır.
• Komedilerde klasizimin, dramlarda da romantizmin etkisi görülür .
• Roman ve hikayelerde temalar, günlük hayattan ve tarihten alınmıştır.
• Şiirlerde aruz ölçüsü kullanılmıştır.
• Fransız edebiyatından örnekler alındıgından bu edebiyatın etkisinde kalınmıştır.
• Hikaye ve romanlardaki temalar günlük hayattan alınmıştır.
• İlk zamanlarında divan edebiyatı nazım biçimlerinde kullanılmış, eski biçimlerde yeni düşünceler işlenmiştir.

TANZİMAT EDEBİYATI BİRİNCİ DÖNEM (1860 - 1876)

• Toplum için sanat anlayışını benimsemişlerdir.
• Toplumsal kunuları işlemişlerdir.
• Edebiyatın içeriği değiştirilmemiştir.
• Batıdan ilk çeviriler yapılmıştır.
• Çeviriler sonunda roman, tiyatro, hikaye gibi türler edebiyatımıza girmiştir.
• Bu dönemin sanatçıları : Şinasi, Ziyapaşa, Namık Kemal, Ahmet Mithat Efendi


TANZİMAT EDEBİYATI İKİNCİ DÖNEM (1878-1895)

• Meclis-i mebusan kapatılmış ve Meşrutiyete son verilmiştir.
• Sanat sanat içindir anlayışını benimsemişlerdir.
• Topumsal temalar yerine bireysel temalar tercih edilmiştir.
• Batıdan alınan yeni nazım biçimleride kullanılmıştır.
• Dilde sadeleşme çabaları bırakılmış ve dil agırlaşmıştır.
• Açık anlatım yerini, kapalı ve sanatlı anlatıma bırakmıştır.
• Edebiyatımızda ilk realist roman bu dönemde yazılmıştır.
• Romantizm edebiyat akımından realizm edebiyat akımına geçilmiştir.
• Sanatçıları :Abdulhak Hamit Tarhan -Recaizade Mahmut Ekrem –Sami Paşazade Sezai

ŞİNASİ

• Türk edebiyatında yeniliklerin öncüsüdür.
• 1860’ta Tercüman-ı Ahval’i 1862’de Tasvir-i Efkar’ı çıkardı.
• İlk makaleyi, ilk piyesi o yazdı.
• Noktalama işaretlerini ilk defa o kullandı.
• İlk tiyatro eseri, Şinasi’nin Şair Evlenmesi adlı komedisidir.

Eserleri:

• (Atasözleri) : Durub-ı Emasal-i Osmaniye


ZİYA PAŞA

Eserleri: (şiir) Eş’ar-ı Ziya. (Külliyat-ı Ziya Paşa), Terkip-i Bend,
- (yergi) Zafername
- (antoloji) Harabet
- (çeviri) J.J Ruso’dan Emile
- (makale) şiir ve inşa

Terkip-i Bend

• Bend adı verilen 12 birimden meydana gelir
• Divan edebiyatımızın nazım biçimidir.
• Her biri gazel tarzında yuaklanmış 5-10 bentten meydana gelir.
• Bentlerin her birine terkiphane, bentleri bağlayan beyitlere de vasıta adı verilir.
• Vasıta beyiti aynen tekrar edilirse terci-i bend adını alır
• Uyak düzeni aa xa xa xa xa bb; cc xc xc xc xc dd vb.


NAMIK KEMAL

Eserleri : (şiir) Namık Kemal’in Şiirleri, Vatan Mersiyesi
(tiyatro) Vatan yahut silistre, Zavallı Çocuk, Akif Bey, Gülnihal, Celalettin Harzemşah ve Karabela
(roman) İntibah, Cezmi
(eleştiri) Tahrib-i Harabat, Takip, Renan Müdafanamesi
(tarih) Osmanlı Tarihi vb.

• Not : edebiyatımızda ilk tarihi roman CEZMİ’dir

Vatan Mersiyesi

• Divan edebiyatımızın nazım biçimidir.
• Bu şiirde Osmanlının son dönemleri anlatılmaktadır.
• Şair, “vatanın” içinde bulunduğu durum karşsında devleti yönetenlerin aymazlı içinde bulunduğunu, vatanın elden gittiğini vurgulamakta ve yöneticileri suçlamaktadır.


ABDULHAK HAMİT TARHAN

• Şiirlerinde lirik ve epik duygular işledi
• Türk şiirini geleneklerinden kurtararak ona kimlik kazandırdı.
• Şiir, düz yazı ya da şiir-düz yazı biçiminde tiyatro eseri yazdı.
• En ünlü eseri Makber’dir.

Eserleri : (şiir) Sahra, Makber, Bunlar Odur, ölü, Divaneliklerim Yahut Belde;
(tiyatro) Macera-yı Aşk, Sabr ü Sebat, Eşber, uhter-i Hindu, Nesteran, İçli Kız, Tarık.

Makber:

• Eşi Fatma hanımının ölümü üzerine yazdı.
• Eserin tamamı 295 benttir.
• Bentlerde a a b b, a a x a tarzıuyak kullanmıştır.

RECAİZADE MAHMUT EKREM

Eserleri: (şiir) Zemzeme I, II, III, Nijat Ekrem
(roman) Araba sevdası ( ilk realist romanımız) ( kahramanı Bihruz bey)
(eleştiri) Takdir-i Elhan, Zemzeme Mukaddimesi
(Edebiyat bilgileri) Talim-i Edebiyat
(tiyatro) Afife Anjelik.


SAMİ PAŞA SEZAİ

• Tanzimat edebiyatı hikaye ve roman yazarlarındandır.
• Eserlerinde romantizmden realizime geçişi açıkça görülür.
• Şura-yı ümmet gazetesinde yazılar yazmıştır.

Eserleri (hikaye) Küçük şeyler
(roman) Sergüzeşt


MUALLİM NACİ


Eserleri : (şiir) Ateş-pare, Şerare, Füruzan, Demdeme
Sözlük : Lugat-ı Naci

ŞEMSETTİN SAMİ

• Dil ve sözlük çalışmaları vardır.

TANZİMAT EDEBİYATINDA İLKLER

• İlk resmi gazete………… : Takvim-i Vekayi.
• İlk yarı resmi gazete…..... : Ceride-i Havadis
• İlk özel Türkçe gazete….. : Tercuman-ı Ahval ( Şinasi ve Agah efendi)
• İlk mizahi gazete……….. : Teador Kasap, Diyojen
• İlk makale………………. : Tercuman-ı Ahval Mukaddimesi (Şinasi)
• İlk yazılan tiyatro………. : Şair Evlenmesi (Şinasi)
• İlk oynanan tiyatro……... : Vatan Yahut Silistre (Namık Kemal)
• İlk çeviri roman………… : Telemak (Fenelon’dan) Yusuf Kamil Paşa
• İlk yerli roman…….……. :Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat (Şemsettin Sami)
• İlk edebi roman…………. : İntibah (Namık Kemal)
• İlk realist roman……… : Araba Sevdası ( Recaizade Mahmut Ekrem)
• İlk atasözleri kitabı…….. : Durub-ı Emasal-i Osmaniye (Şinasi)

ROMANTİZM

• 18. yüzyılda başlayıp 19. yüzyıl sonuna kadar süren; hayaller duygular ve coşkuların ağır bastığı ve Victor Hugo’nun öncülük ettiği edebi akım.
• Fransız yazar Victor Hugo öncüsüdür.
• Kişiler çevreleri içinde ele alınmıştır.

[meltem]

Edebıyat 4'un kredısı kac bılıyomusunuz?

[kardelen198]

Edebıyat 4'un kredısı kac bılıyomusunuz?

Edebiyat dersi 3 Kredi, Seçmeli Edebiyat ise 1 kredi.

[musti1326]

Çok teşekkürler ya eğer türk edebiyatı 4 te varsa lütfen paylaşın ihtiyacım var.Ellerinize sağlık allah razı olsun.

[Urers]

Çok teşekkürler )))

[serap_]

merhaba bişe soabilir miyim lütfen

[Samet Erdinç]

Emrah beye çok teşekkür ederim gerçekten işime yarayacak şeyler diger konularınada bakacagım

[kalpsiz-kral]

Emrah beye çok teşekkür ederim gerçekten işime yarayacak şeyler diger konularınada bakacagım

merhaba bişe soabilir miyim lütfen

[emrah42]

merhaba bişe soabilir miyim lütfen

buyrun banamı soracaktınız?

[fatih4278]

[yaprak dökümü]

çok gzl işime yarayacak çok güzel konullar var saolun iyiki paylaşıtınız çok tşk ederim

[yaprak dökümü]

bu paylaştığınız ders notları halen geçerli mi acaba ben çalışıyomda

[Realsteel]

Bugun ki girdigim sinavda notlarinizin cok faydasi oldu diger derslere cikmis sorulardan calistim pek de soru cikmadi ama turk edebiyati 5 super gecti sayenizde.Cok tesekkur ederim

[erannstar16]

reis Allah razı olsun kitaptan çalışmayı sevmiyorum edebiyatın youtubede video bulamadım bunun üstüne 2 3 test çözdüm mü yılaan

[cansuuuuuu]

Edebıyat 4'un kredısı kac bılıyomusunuz?

Edebiyat dersi 3 Kredi, Seçmeli Edebiyat ise 1 kredi.

secmeli edebiuat nasıl 1 kredı 2 kredi