Dil ve Anlatım 7 , Ünite 2 Özeti - Fabl
Gönderilme zamanı: 14 Tem 2013, 12:05
2.ÜNİTE
1. FABL
Fabller kişileri hayvanlardan seçilen ve öğretici bir amaç taşıyan öykücüklerdir. Başlangıçta fablin dilimizde masal,efsane,kıssa sözleriyle karşılaşmış olduğunu yazıyor kaynaklar.
Kahramanları , bitkiler , cansız varlıklar ve özellikle hayvanlar olan ve ders verme amacı güden öğretici nitelikteki metinlere fabl diyoruz.
- Fablın sonunda mutlaka ahlak dersi ( kıssadan hisse) bulunur. Bu ders kısa , açık , doğru olmalıdır ve mutlaka hikayenin doğal bir süreci olarak görülmelidir.
La Fontaine dan Kralın Sarayı bir fabldır. ( Arkadaşlar mesela içerisinde aslan , maymun ,ayı , tilki gibi hayvanlar bulunuyor ve hayvanlara insan özelliği veriliyor.)
-Fabl bir çeşit masaldır.Öbür masallardan ayıran yönü sonunda mutlaka ahlak ve ibret dersi bulunmasıdır. ( Arkadaşlar mesela Kralın sarayı adlı metinin sonunda dalkavuk ve açık sözlü olmama dersi vardır. )
'' Ne açık sözlü olun / Ne de dalkavuk maymunca .''
Bugün daha çok çocuk edebiyatında yer alan fablların, toplumu eğitici; örneklendirme ile kötü davranışlardan caydırıcı özelliği ile bilinmektedir. Ne var ki Jean Jack Rousseau , bu dersin çocuklarca yanlış yorumlandığını ileri sürerek , fablın eğitimde kullanılmasına karşı çıkmıştır
Fabllerde soyut konular, olay planıyla hem somutlaştırılarak hem de hareket kazandırılarak işlenir. Olaylar bizi güldürürken eğitir. İnsanlar arasında geçen iyi-kötü, cesur-korkak, dürüst-ikiyüzlü, gözü tok-aç gözlü... vb. çatışmalar; bu niteliklerin yakıştırıldığı hayvan kahramanlar arasında geçmiş gibi gösterilir. Fablin de dört ögesi vardır; kişiler, olay, zaman, yer.
Jean Jack ; Ağustos böceği ile Karınca'da çocuklar karıncayı seçer ama fabllarda aslan gösterişli olduğu için çocuklar hemen onun yerine kendisini koyar ama sivrisineğin aslanı yere vurduğu vakit iş değişir.
Özellikle La Fontaine 17.yy da didaktik elamanların yanına dramatik öğeyide katarak işini eylem içinde gerçekleştirmeye yönelmiştir.
Fabl türünün ilk temsilcisi Doğuda Beydeba (Kelile ve Dimne) , Batıda ise Aisopos(Ezop) Bidbay (Pança Tantra) ,Hesiodos (İşler Günler) ve La Fontaine (1621-1695)'dir.
Yazarın kendisi öyküden alınacak dersi açıklamasına ' Kıssadan Hisse ' denir
' Harname ' manzum ve mizahlı bir dille kaleme alınmıştır.Şeyhi bu hikayesinde ibret dersini 'Boynuz umdum , kulaktan ayrıldım ' diyerek özetlemiştir.
1. FABL
Fabller kişileri hayvanlardan seçilen ve öğretici bir amaç taşıyan öykücüklerdir. Başlangıçta fablin dilimizde masal,efsane,kıssa sözleriyle karşılaşmış olduğunu yazıyor kaynaklar.
Kahramanları , bitkiler , cansız varlıklar ve özellikle hayvanlar olan ve ders verme amacı güden öğretici nitelikteki metinlere fabl diyoruz.
- Fablın sonunda mutlaka ahlak dersi ( kıssadan hisse) bulunur. Bu ders kısa , açık , doğru olmalıdır ve mutlaka hikayenin doğal bir süreci olarak görülmelidir.
La Fontaine dan Kralın Sarayı bir fabldır. ( Arkadaşlar mesela içerisinde aslan , maymun ,ayı , tilki gibi hayvanlar bulunuyor ve hayvanlara insan özelliği veriliyor.)
-Fabl bir çeşit masaldır.Öbür masallardan ayıran yönü sonunda mutlaka ahlak ve ibret dersi bulunmasıdır. ( Arkadaşlar mesela Kralın sarayı adlı metinin sonunda dalkavuk ve açık sözlü olmama dersi vardır. )
'' Ne açık sözlü olun / Ne de dalkavuk maymunca .''
Bugün daha çok çocuk edebiyatında yer alan fablların, toplumu eğitici; örneklendirme ile kötü davranışlardan caydırıcı özelliği ile bilinmektedir. Ne var ki Jean Jack Rousseau , bu dersin çocuklarca yanlış yorumlandığını ileri sürerek , fablın eğitimde kullanılmasına karşı çıkmıştır
Fabllerde soyut konular, olay planıyla hem somutlaştırılarak hem de hareket kazandırılarak işlenir. Olaylar bizi güldürürken eğitir. İnsanlar arasında geçen iyi-kötü, cesur-korkak, dürüst-ikiyüzlü, gözü tok-aç gözlü... vb. çatışmalar; bu niteliklerin yakıştırıldığı hayvan kahramanlar arasında geçmiş gibi gösterilir. Fablin de dört ögesi vardır; kişiler, olay, zaman, yer.
Jean Jack ; Ağustos böceği ile Karınca'da çocuklar karıncayı seçer ama fabllarda aslan gösterişli olduğu için çocuklar hemen onun yerine kendisini koyar ama sivrisineğin aslanı yere vurduğu vakit iş değişir.
Özellikle La Fontaine 17.yy da didaktik elamanların yanına dramatik öğeyide katarak işini eylem içinde gerçekleştirmeye yönelmiştir.
Fabl türünün ilk temsilcisi Doğuda Beydeba (Kelile ve Dimne) , Batıda ise Aisopos(Ezop) Bidbay (Pança Tantra) ,Hesiodos (İşler Günler) ve La Fontaine (1621-1695)'dir.
Yazarın kendisi öyküden alınacak dersi açıklamasına ' Kıssadan Hisse ' denir
' Harname ' manzum ve mizahlı bir dille kaleme alınmıştır.Şeyhi bu hikayesinde ibret dersini 'Boynuz umdum , kulaktan ayrıldım ' diyerek özetlemiştir.