Din kültürü 1 ders notları

[nurdou]

İnsan beden ve ruhtan oluşan bir varlıktır. İnsan bedeni topraktan yaratılmıştır. Ruhu ise Allah’tan gelmektedir.
Allah insanı en üstün varlık olarak yaratmıştır. Akıl sahibi ve inanan bir varlıktır.

Din: İnsanlrı huzur barış ve kardeşlin hakim olduğu bir hayat yaşamaya yöneltir.
İnanmanın çeşitli biçimleri:
1. Monoteizm(tek tanrıcılık) : Tanrı inancı , sadece kendine inanlıan sadece kendine ibadet edilen , ona ait vasıflar başkasına yakıştırılmamayan bir yaratıcıdır. ( İslam düşüncesinde tevhit yani Allah ı birlemek anlamına gelir.)
2. Politeizm(çok tanrıcılık) :Çok tanrıcılıkta tanrılara farklı anlamlar ve görevler yüklenmektedir.
Örneğin:
Hinduizmdeki üç tanrıdan Brahman yaratıcı , Vişnu koruyucu, şiva ise yok edici tanrıdır.
Şintoizmde bir çok tanrı vardır. Bunlar Güneş tanrısı , Ay tanrısı ,Fırtına , Deniz , Atel ve Gıda tanrılarıdır.

3. Ateizm(Tanrıtanımazlık): Ateizm Tanrının varlığını reddetme, tanrıtanızlık anlamına gelir. Ateist düşünürler ‘Yokun ispatlanmasının mümkün olmadığını’ savunurlar.
Ateizm ‘ Din afyondur’ tezini savunur ve dine inanan kişinin özgür olamayacağını iddia eder.

İbadet:Sözlükte saygı, itaat , kulluk, tapınma, boyun eğme anlamına gelir.
İbadetin amacı : insan kendisine verilen bir hediyeye nasıl teşekkür ediyorsa , bizi yoktan var eden sayısız nimetler veren Allaha karşıda ibadet ederek şükür ve teşekkür etmeliyiz.

Gusül: Ağza ve burna su çekerek temizlemek ve vücudun tamamını hiç kuru yer kalmayacak şekilde yıkamaktır.( Boy abdesti)

Gusülün üç temel farzı vardır.
1. Ağza su alıp boğaza kadar çalkalamak.
2. Burna su çekip , yıkamak.
3. bütün bedenini kuru yer kalmayacak şekilde yıkamak.

Abdestin dört farzı vardır.
1. Elleri dirseklere kadar yıkamak.
2. Yüzü yıkamak
3. Başı mesh etmek
4. Ayakları topuklarla birlikte yıkamak.

Teyemmün: Abdest ya da gusül yapmak için temiz su bulunamadığı veya suyun kullanılmasına engel bir sebep bulunduğunda temiz toprakla yüz ve kollar mesh edilerek alınan abdesttir.
Su bulunduğunda abdest ya da boy abdesti tekrar alınmalıdır. Her namaz için ayrıca teyemmüm almak gerekir.

Hz Muhammed (S.A.V) arap yarımadalarında bulunan Mekke şehrinde dünyaya geldi. Hicaz bölgesi adı verilen bu bölge ılıman çöl ve yayla iklimine sahiptir: Bu bölgede üç. Şehir bulunur: Mekke , Medine ve Taif. Bu bölgede Ticaret ve hayvancılık yaygındı.
Hicaz bölgesinde Yahudilik , hristiyanlık , Haniflik ve putperestlik yaygındı.
Arabistanda halk , Hürler ve köleler diye iki sınıfa ayrılıyordu.
HZ MUHAMMED İN HAYATI

Hz Muhammed 20 Nisan 571 tarihinde Mekke de dünyaya geldi.
Babası: Abdullah , Annesi: Amine dir.
Anne ve Babası Kureyş kabilesine mensuptu. Babası Peygamberimiz doğmadan iki ay önce vefat etti. Dedesi Abdulmuttalip kurbanlar keserek ziyaretler verdi . Torununa ‘çok övülen’ manasına gelen Muhammed adını koydu.
Peygamberimizin süt annesi: Halime , sütkardeşi Şeyma. Halimenin yanında 4 yıl kaldı.
Amine Muhammed 6 yaşındayken vefat etti.
Dedesi 8 yaşında vefat ettikten amcası Ebu taliple beraber kalmaya başladı . Onunlayken ticreti öğrendi . ticaretteki güvenirliği ve başarısı sayesinde çevresindeki insanların takdirini kazandı.
Gençlik yıllarında adaletsizliklere ve haksızlıklara engel olmak için Hılfu’l-Fudul adındaki topluluğa katıldı.
Peygamberimiz 25 yaşında iken Mekkenin zengin kadınlarından olan 40yaşındaki Hz Hatice ile evlendi. 6 çocukları oldu bunlar : Kasım , Abdullah, Rukiye , Ümmü gülsüm , Zeynep ve Fatıma dır. Haz Fatıma dışındaki bütün çocukları peygamberimizden önce vefat etti. Hz Muhammedin eşi Mariye den İbrahim adında bir çocugu daha doğdu oda küçük yaşta vefat etti.
610 yılı Ramazan ayının bir pazartesi gecesi Hz Muhammed Nur dağında bulunan Hıra mağrasında iken Cebrail peygamberimize göründü ‘OKU’ DEDİ.
Alak suresinin 5 ayetini okdu Cebrail.
Hz muhammede ilk inanan kişiler Hz Hatice , yakın arkadaşı Hz Ebu Bekir , Amcasının oğlu Hz. Ali ve kölesi Zeyd oldu.
Müşriklerin zulumleri yüzünden 615 ve 616 yıllarında iki grup Müslümanlar habeşistana hicret ettiler.
Bu yıllarda Hz peyagamberimizin Amcası Hz Hamza ve Hz ömer Müslüman oldular. Müşrikler pegamberimize anlaşma teklif ettiler islamdan vazgeç istediğin kadar verelim , istediğin kadınla evlendirelim , Mekkenin yönetimini sana teslim edelim . Peygamberimiz bütün bu teklifleri ‘ Allah’a yemin ederim ki , sağ elime güneşi , sol elime Ay’ı koysalar ben yine de yolumdan dönmem.’ Diyerek çevirdi.
Hz Muhammed Rabuba vadisinde ilk Cuma namazını kıldırdı.
Peygamberimiz Yıllarca birbiriyle düşman olan Evs ve Hazreç kabilesini birleştirdi.
Peygamberimiz Medinede barış ve huzur ortamı sağlamaya yönelik çalışmalar yaptı. Bütün insanları bir araya toplayarak ‘Medine sözleşmesi’ olarak bilinen bir anlaşma yaptı.
Sözleşme maddeleri:
1. Yahudiler kendi dininde serbest olacaklar.
2. Müslümanlarla Yahudiler barış içinde yaşayacaklar.
3. Şehir dışından bir saldırı olursa Medine birlikte savunulacak.
4. İki taraftan biri üçüncü taraftan biriyle savaşırsa diğer taraf yardımcı olacak.
5. Müslümanlar ve Yahudiler arasında bir anlaşmazlık çıkarsa Hz Muhammed hakem kabul edilicek.
Medineye Hicretten sonra peygamberimiz Medinede İlk işi olarak Mescid-i Nebi adı verilen mescidi yaptırdı.
Hz Muhammed Mescidin bitişinde Suffe denilen bir bölüm yaptırdı. Yoksul kimsesiz yetim kişiler ve Medine dışından islamı öğrenmek için gelenler burada kalıyordu.
Ayrcıa Bedir Savaşında esir alınan on okuma yazma bilen bazı kimseleri suffede görevlendirdi Bu kişiler On müslümana okuma yazma öğretenşerden bir kısmı sersebt kalıp Mekke ye döndü , Bir kısmıda Müslüman olarak medinede kaldı.

Mekkeli Müşrikler ve Müslümanlar arasında Bedir(624) i Uhud(625) ve Hendek(627) savaşları oldu.
628 Yılında Hudeybiye Barış Antlaşması ile savaş dönemi sona ermiş oldu.
Antlaşma iki yıl sonra Mekkeli Müşrikler tarafından bozuldu.Peygamberimiz bir odu topladı ve 630 yılında Mekke üzerine yürüdü. Karşı koymaya cesaret edemediler ve Mekke Müslümanlar tarafından 630 yılında fethedilmiş oldu. Mekkelilerin önemli bir kısmı Müslüman oldu.
Hz Muhammed 632 yılında hac ibadetini yapmak üzere Mekke ye gitmeye karar verdi . Arap yarımadasında değişik bölgerlinde yaşayan Müslümanlar da peygamberimizle birlikte hac yapmak için yola cıktılar.
632 yılının Zilhicce ayında mekkede buluşan Müslümanlar hac ibadetini yerine getirdiler. Peygamberimizin ilk ve son haccı oldu.
Peygamberimiz hac esnasında 8 mart 632 Cuma günü arafatta bir araya gelen yüz binden fazla Müslümana hitaben bir konuşma yaptı bu konuşmaya Veda Hutbesi adı verilir.
Bu hutbe insan hak ve hürriyetleri açısında büyük önem arz etmektedir Bu yönüyle Tarihte ilk insan hakları evrensel beyannamesi olarak değerlendirilir.
8haziran 632 Pazartesi günü Peygamberimiz Hz Muhammed (S.A.V) vefat etti.

(Vahyin bir süre kesilmesi durumuna fetretül vahiy denir.)
(Fetretül vahiyden sonra gelen ayetler Müddessir suresinde yer alır.)

Kuran: Sözlükte okumak, toplamak, bir araya getirmek gibi anlamlara gelir.
Terşm olarak: Yüce Allah tarafından Cebrail aracılığıyla Hz Muhammed e vahiy yoluyla bildirilen ve günümüze kadar değişmeden gelen ilahi mesajdır.
İnsan sorumluluğunu kavrayabilmesi için doğru kaynaklardan bilgilendirilmesi gerekir.
Kuranı Kerim Kadir gecesinde indirilmeye başladı.
23 yılda tamamlandı.
Hz Osman kur’an-ı Kerim’i 7 adet kopyalattı kopyalar Kufe , Şam , Mekke , Basra gibi şehirlere yollandı.
Kur’an Nüshalarından biri günümüzde Topkapı müzesinde diğer bir nüsha ise Taşkentteki bir müzede sergileniyor.

Ayet:Sözlükte alamet, işaret, delil gibi anlamlara gelir. Kur’an’ı meydana getiren cümlelere ayet denir. Kur’an’da yaklaşık 6666 ayet bulunur.

Sure: Ayetlerden oluşmuş, besmele ile birbirlerinden ayrılan Kur’an’ın bölümlerine sure denir. Kur’an’da 114 sure bulunurç Tevbe suresi hariç tüm süreler besmele ile başlar.

Kur’an’ın ilk suresi yedi ayetten oluşan Fatiha suresidir.
Son sure Nas suresidir.
En uzun sure olan Bakara suresi 286 ayetten oluşur.
En kısa sure ise 3 ayetle Kevser suresidir.

Cüz: Kur’an’ın yirmişer sayfalık bölümlerine cüz adı verilir.

Mushaf: Kur’an-ı Kerimin kitap haline getirilmiş kısmına denir.
İlk Mushaf Hz Ebu Bekir in vefatı ile Hz Ömer e geçmiştir. O vefat edince kızı Hafsa ya Geçti. Hz Osman tarafından çoğaltıldı.


Tecvit: Sözlükte bir işi güzel yapma ,güzelleştirme , iyi ve güzel söz söyleme anlamına gelir.
Terim olarak ise :Kur’an-ı Kerim’i harflerinin çıkış yerlerine uygun olarak hatasız bir biçimde okunmasını öğreten ilimdir.

Mukabele: Sözlükte , karşılık verme , karşılıklı okuma , karşılaştırma gibi anlamlara gelir.
Terim olarak: Kur’an’ı bir kişinin okuması ve karşıaındakilerinde onu takip etmesidir.
Ramazan ayında Mukabele ile kur’an okumak peygamberimizin bir sünnetidir.

Hatim: kelime olarak sona erdirmek , bitirmek anlamına gelir.
Kuranı kerime baştan sona bir dega okuyarak bitrimeye Hatim denir .

Hafızlık: Sözlükte korumak , ezberlemek anlamına gelir.
Kur’an’ı kerimi baştan sona ezberlemeye hafızlık denir.

Meal: Kelime olarak anlam , kavram demektir.
Bir sözün bir dilden başka bir dile anlamına uygun bir biçimde çevirilmesine meal denir.

Tefsir:Kelime olarak kapalı olan şeyi ortaya çıkarmak , açmak , yorumlamak anlamına gelir.
Kur’an ayetlerini indirildiği zaman mekan ve olaylar göz önünde bulundurularak açıklamak yorumlamak anlamına tefsir denir
Bu ilimle uğraşan kişilere müfessir denir.

İnanç: Allah tarafından peygamberimize indirilen dinin emirlerine şüphe etmeden gönülden inanmaktır.
İbadet: Kişinin Allah’a daha derin bir sevgi ve saygı ile bağlanmasını sağlar.

Anadolunun Müslümanlaşmasında Alp Erenler olarak bilinen Hoca Ahmet yesevi , Yunus emre , Mevlana, Hcı Bektaş Veli gibi Türk mutasavvuflarının büyük katkıları olmuştur.

Hoca Ahmet yesevi ‘Divan-ı Hikmet’
Hacı Bektaş Veli: :’Malakat’

Atatürk 1926 yılında Diyanet işleri Riyasetinden Kur’an’ı kerimi çağın icaplarına göre uygun bir şekilde tefsir edilmesinin istedi.
Elmalı Muhammed Hamdi Yazır :Hak dini kur’an Dili
Cumhuriyet döneminde: Hasan Basri Çantay ‘Kur’an-ı Hakim ve Meal-i Kerim’




UMARIM SİZLEREDE FAYDASI OLUR . KELİME HATALARIM VARSA AFFEDİN . İYİ GÜNLER