TARİH 2 DERS NOTLARI ACİL LAZIM

Tarih dersi hakkında sorularınızı, cevaplarınızı, bildiklerinizi paylaşabilirsiniz...
Cevapla
extalord
Mesajlar: 10
Kayıt: 09 Ara 2013, 04:52

TARİH 2 DERS NOTLARI ACİL LAZIM

Mesaj gönderen extalord » 09 Ara 2013, 04:55

Dostlar herkese öncelikle merhaba bana bu sınav için acil tarih 2 ders notları lazım yardımcı olabilirseniz makbule geçer herkese şimdiden teşekürler



YELİZ
Doktor
Mesajlar: 370
Kayıt: 25 Kas 2013, 08:20
Konum: İstanbul
İletişim:

Re: TARİH 2 DERS NOTLARI ACİL LAZIM

Mesaj gönderen YELİZ » 09 Ara 2013, 05:05

extalord yazdı:Dostlar herkese öncelikle merhaba bana bu sınav için acil tarih 2 ders notları lazım yardımcı olabilirseniz makbule geçer herkese şimdiden teşekürler
http://hbogm.meb.gov.tr/aol/kitaplar/ao ... Tarih2.pdf buyur kardeş
        • İnsanların YAPAMAZSIN Dediklerini YAPMAK En Büyük Zevktir
          passion100.blogspot.com

extalord
Mesajlar: 10
Kayıt: 09 Ara 2013, 04:52

Re: TARİH 2 DERS NOTLARI ACİL LAZIM

Mesaj gönderen extalord » 10 Ara 2013, 03:51

ders notu derken kitap anlamında degil özet diyelim tarih 2 özeti genede ilgilendigin için teşekürler

Kullanıcı avatarı
rüfeyde
Doçent
Mesajlar: 1281
Kayıt: 26 Eki 2013, 22:20
Konum: 8.dönem 193 kredi ile mezun sanırım :D

Re: TARİH 2 DERS NOTLARI ACİL LAZIM

Mesaj gönderen rüfeyde » 10 Ara 2013, 05:51

ÜNİTE 1
İslam tarihi ve medeniyeti
A. İslamiyetin doğuşu sırasında dünyanın genel durumu
Bizans:
- Bizans imparatorluğunun en parlak devri Jüstinyen zamanıdır.
- İslamiyetin doğuşu sırasında Bizans İmparatorluğunun başında Heraklius vardı.
- İslamiyet’in doğuşu sırasında Bizans’ın resmi dini Hristiyanlık idi.

Sasaniler:
- İslamiyetin doğuşu sırasında İran’da merkezi medain şehri olan Sasâniler devleti vardı.
- İran’da ve İran tesirinde kalan ülkelerde hakim din Zendüştlük (Mecûsilik) idi.

Japonya:
- İslamiyetin doğduğu yıllarda Japonya’da Çin kültürü etkili idi.
- Konfüçyüslük, Taoizm, Budizm ve Japon milli dini olan Şintoizm dinleri hakimdi. Şinto tanrıların yolu demekti

Göktürkler:
- İslamiyetin doğuşu sırasında bütün Orta Asya Göktürklerin hakimiyetindeydi. Sınırları Kore’den Hazar Denizi’ne kadar uzanıyordu.
- Göktürkler kainatın yaratıcısı olarak tek ve ebedi kabul ettikleri Gök Tanrıya inanıyorlardı.

Hindistan :
- İslamiyetin doğuşu sırasında Hindistan’da siyasi birlik yoktu. Derebeylikler hüküm sürmekteydi.
- Hinduizm en yaygın dindi. Kast sistemini benimseyen bu dinde en yüksek mevkide Brahmanlar bulunurdu.

Çin:
- İslamiyetin doğuşu sırasında Çin’de Sui Hânedanı hâkimdi.
- Konfüçyüsçülük, Taoizm ve Budizm dinleri hâkimdi.

Aforoz: Aforoz edilen kişi Hristiyan toplumunun dışına atılmış olurdu.
Endülüjans: Hristiyanların günahlarından kurtulmak için papalardan satın aldıkları af kağıtları.
Enterdi: Papanın bir ülkeyi kralı ile birlikte cezalandırmasıdır.

B. İslamiyetin Doğuşu ve yayılışı
1. İslamiyetten Önce Arap Yarımadası
- Arap Yarımadası Sâmi ırkının anavatanıdır.
- Mekke, Medine ve Taif şehirlerinin bulunduğu bölgeye Hicaz adı verilir.
- Arap Yarımada İslamiyetten önce kurulan devletler: Main, Seba, Himyeri, Nebat, Tedmür, Zahmi Gassani Devletletleridir.
- Bugünkü Arap yazısının temelini Nebat alfabesi oluşturmuştu.

Hz. Muhammet (s.a.v.) Dönemi
- Hz. Muhammed (S.A.V) 20 Nisan 571’de Mekke’de doğdu. Babası Abdullah, annesi Âmine Hatundur.
- Dedesi Abdülmuttalip, dedesi ölünce amcası Ebû Talip yeğenine sahip çıktı. O’nu korudu ve büyüttü.
- 25 yaşındayken Hz. Hatice ile evlendi.
- Nur Dağı ’ndaki Hira Mağarası’nda 610 yılında ilk vahiy geldi Bu olay Hz. Muhammed’in (s.a.v.) peygamberliğinin ve İslam dininin başlangıcıdır.
- Bu sırada Hz. Muhammed 40 yaşındaydı.
- İslamiyete davetini ilk kabul edip Müslüman olan karısı Hz. Hatice’dir. Daha sonra amcasının oğlu Hz. Ali,
- azatlu kölesi Zeyd, yakın dostu Hz. Ebubekir Müslüman oldular.
- Hz. Ömer’in Müslüman olmasıyla insanlar açıkça İslam dinine davet edilmeye başlandı.
- Müslümanların ilk hicreti Habeş Kralı Asmaha zamanında Habeşistan’a olmuştur
- Hz. Muhammed (S.A.V) yakın dostu Hz. Ebubekir’le beraber Medine’ye göç etmesine İslam tarihinde Hicret adı verilir (622). Hicretle beraber Medine’de bir İslam devleti doğdu
- Hicret Hz. Ömer’in halifeliği zamanında Hicri takvimin başlangıcı kabul edilmiştir.

Yapılan savaşlar: Bedir savaşı(624), Uhut savaşı(625), Hendek Savaşı(627), Hubeybiye barışı(628)
- 629 yılında Müslümanlar aleyhine çalışan Yahudilere ait Hayber Kalesi Müslümanlar tarafından alındı.
- 629 yılında yapılan Mute seferiyle Müslümanlar ilk kez Bizans’la karşı karşıya geldi.
- 630 yılında Hz. Muhammed(s.a.v) Mekke’yi fethetti ve Kâbe’yi putlardan temizledi.
- 630 yılında Hevazin kabileler topluluğuyla yapılan Huneyn savaşı sonunda Taif şehri alındı.
- 632 yılında Hz. Muhammed (s.a.v) veda Haccını yaptı. Veda Haccından sonra Medine’ye döndü.
- 8 Haziran 632 yılı Pazartesi günü vefat etti.

Dört Halife Devri
- İslam tarihinde Hz. Ebubekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali’nin halifelik yaptığı döneme (632-661) Dört Halife Devri denilmiştir

Hz. Ebubekir Dönemi (632-634):
- Hz. Muhammed (s.a.v) den sonra iki yıl halifelik yapmıştır.
- İslamiyet’ten dönenler ve sahte peygamberlik iddia edenlere karşı mücadele edildi. Buna Ridde Hareketi denir.
- Kur’an-ı Kerim kitap haline getirildi.
- Ecnadin Savaşında (634) Bizans ordusu mağlup edildi. Filistin ve Suriye kapıları Müslümanlara açıldı.

Hz. Ömer Dönemi (634-644):
- Şam (635) Humus, Hama ve Halep Müslümanların eline geçti.
- Yermük Savaşı’nda Bizans mağlup edildi (636).
- Kudüs Müslümanların eline geçti (637). Suriye ve Filistin’de İslam ordularına karşı çıkacak bir ordu kalmadı.
- Kadisiye Savaşı’nda (636) İran Ordusu mağlup edildi.
- 642 de yapılan Nihavend Savaşı’yla da İran’a kesin darbe vurularak Sasani Ordusu dağıtıldı, İran fethedildi.
- Bizans hakimiyetindeki Mısır fethedildi.
- İslam devletinde ilk il teşkilatı kuruldu. İllere valiler atandı. Davalara bakmak için kadılar görevlendirildi.
- İlk defa hazine (Beyt-ül mal) kuruldu. Düzenli orduların kurulması, kayıtların tutulması için Divanul and (Ordu Divanı) kuruldu

Hz. Osman Dönemi (644-656):
- Kuran-ı Kerim çoğaltılarak önemli merkezlere gönderildi.
- Doğuda İslam orduları Maveraünnehir’e, Batıda Trablusgarb alındı, Anadolu’da Toroslara kadar ilerlendi.
- İlk İslam donanması kurularak Kıbrıs, Rodos ve Girit adalarına seferler yapıldı, Bir Bizans donanması
mağlup edildi.

Hz. Ali Dönemi (656-661):
- Hz. Ali’nin halifeliği iç çekişmelerle geçti.
- Hz. Ali’ye muhalif olan Hz. Talha, Hz. Zübeyr ve Hz. Aişe’nin grubu ile Cemel (Deve) Savaşı (656) yapıldı.
- Irak itaat altına alındı ve Küfe şehri hilafet merkezi yapıldı.
- Suriye’de Muaviye’nin, Hz. Ali’nin halifeliğini tanımamasıyla Sıffin Savaşı yapıldı (657).
- Bu savaştan sonra Müslümanlar arasında bölünmeler oldu. Muaviye Şam’da kendi halifeliğini ilan etti.
- Hz. Ali’nin şehit edilmesiyle Dört Halife Devri sona erdi (661).

Emeviler (661-750)
- Devletin kurucusu Muaviye’dir. Bu dönemde devlet merkezi Şam şehri olmuştur.
- Halifelik Muaviye zamanında babadan oğla geçen bir saltanat haline dönüştürüldü.
- İstanbul ilk defa kuşatıldı (668). Fakat başarı sağlanamadı.
- Halife Yezid zamanında (680-683) Kerbela olayı yaşandı.
- Hişam Döneminde (724-743) Puvatya Savaşında İslam orduları Franklara yenildi (732). Müslüman Arapların batıda ilerleyişleri sona ermiştir.
- İlk islam parası Emevi halifesi Abdülmelik döneminde basılmıştır.
- Emevi Halifesi Abdülmelik zamanında resmi dil Arapça oldu.

- Endülüs Emevileri: Emevi ailesinden Abdurrahman İspanya’ya (Endülüs) geçerek başkent Kurtuba olmak üzere Endülüs Emevi Devleti’ni kurdu. Böylece İslam tarihinde ilk kez siyasal birlik bozuldu.
- Endülüs Emevileri Devleti 1031 yılında yıkıldı.


Abbasiler (750-1258)
- Abbasilerin ilk hâlifesi Ebul Abbas Abdullah’tır.
- Türkler bu dönemde İslam ordusu içinde görev almaya başladılar.
- Halife Mansur Bağdat şehrini kurarak devletin merkezini buraya taşıdı.
- En parlak dönemleri Halife Harun Reşit, oğulları Memun ve Mutasım zamanına rastlar.
- İlk İslam Hastanesi Harun Reşit zamanında Bağdat’ta kurulmuştur
- Abbasi Devleti Mutasım’dan sonra zayıflamaya başladı.
- Zayıflamasıyla ortaya çıkan devlet ve beylikler: Kuzey Afrikada Aglebîler, Mısırda Tolunoğulları ve Akşitler (ihşidiler), İran’da Büveyhoğulları, Horasan’da Samanoğulları.
- 1258 de Moğol Hakanı Cengiz’in torunu Hülâgu Abbasi Devleti sona erdirdi.
- Abbasi sülâlesinden biri Memlük Devletine sığındı. Böylece halifelik Mısır’da devam etmeye başladı.
- Abbasi Halifesi Memun zamanında Bağdat da kütüphane ve tercüme bürosundan meydana gelen bir akademi kuruldu (Beyt’ül Hikme).


İslam devletine başkentlik yapmış başlıca şehirler:
- Hz. Muhammed (s.a.v)Döneminden Hz. Ali’ye kadar Medine,
- Hz. Ali dönemi Küfe,
- Emeviler Dönemi Şam,
- Abbasiler Dönemi Bağdat,
- Endülüs Dönemi Kurtuba

- Tarihte ilk eczaneleri açan ve ilaçlarla ilgili ilk eserleri yazanlar Müslümanlar olmuştur.
- İslam dünyasında gelişen el sanatları; oymacılık, kakmacılık, ciltçilik, sedef işçiliği ve hattatlıktır.
- En önemli mimari eserler: Kahire’de El-Ezher, Kudüs’te Kubbetüs Sahra ve Mescid-i Aksa, Şam’da Ümeyye Camii, Gırnata’da (Endülüs’te) El Hamra Sarayı’dır.

ÜNİTE 2
Türklerin İslamiyeti kabulü ve İslam devletindeki Hizmetleri
- Hz. Ömer zamanında İran’ın fethiyle ilk defa Müslümanlarla Türkler komşu oldular.
- Türkler ile Müslümanlar arasında ilk savaşlar Emeviler döneminde olmuştur.
- Abbasi Devleti’nin Horsan Valisi Ebu Müslim, Salih bin Ziyad komutasında 751 de Çinlilerle-Abbasiler arasında Talas Savaşı olmuş Türkler Abbasilerin yanında yer alarak Çinlilerin yenilmesinde etkili oldular.
- Talas savaşı sonunda:
- Orta Asya’nın Çin hakimiyetine girmesi önlendi
- Çinlilerin kanalıyla kağıt ve matbaa Müslümanlara geçti.
- İslamiyeti kabul eden ilk Türk boyları Karluk, Yağma ve Çiğil Türkleridir.
- Türklerin islamiyeti kabul etmesinin sebepleri: Türklerin Gök Tanrı inancıyla, İslamiyetteki tek bir Allah inancının uyuşması, temizliğe ve güzel ahlaka önem vermesi İslamın bunları emretmesi, Türklerin fütuhat felsefesine, İslamın cihat düşüncesinin uyması.

Türk – İslam Devletleri
1. Tolunoğulları (868-905)
- Mısır’da kurulan ilk bağımsız Türk-İslam Devletidir.
- Devletin kurucusu Ahmet bin Tolundur (Tolunoğlu Ahmed).
- Abbasiler 905 yılında devlete son vermişlerdir

2. İhşidiler (935-969)
- Mısırda kurulan ikinci Türk devletidir.
- Kurucusu Muhammed Ebu Bekir’e Abbasi Halifesidir
- Unucur (onuygur), Ali, Kafur ve Ahmet ihşidiler devletinin hükümdarlarındandır.
- 969 de Fatımiler bu devlete son verdiler.




3. Karahanlılar (840-1212)
- İlk Müslüman Türk devleti olan Karahanlılar Devleti’ni Karluk, Yağma ve Çiğil Türkleri kurmuşlardır.
- İlk hükümdarları Bilge Kül Kadır Han’dır.
- Başkentleri Balasagun’dur.
- Karahanlıların en önemli dönemi 934 de Abdülkerim Satuk Buğra Han, ilk Türk-İslam devletinin kurucusudur
- Buğrahan Ali, Nasr Ali İlig Han, Yusuf Kadir han Karahanlı hükümdarlarından bazılarıdır.
- Karahanlı’lar Gaznelilerle birlikte Samanoğulları Devleti’ne tamamen son verdiler
- Doğu Karahanlılar 1211 de Karahıtaylar tarafından yıkılmıştır.
- Batı Karahanlılar 1212 de Harizmşahlar tarafından yıkılmıştır.

4. Gazneliler (963-1187)
- Devletin kurucusu Alp Tigin Afganistan’daki Gazne şehrine gelerek Gazneliler Devleti’ni kurmuştur (963).
- 998 yılında hükümdar olan Sultan Mahmud zamanı (998-1030) Gaznelilerin en parlak dönemidir.
- Selçuklularla yapılan Dandanakan Savaşı (1040) devletin zayıflamasına sebep oldu.
- Hüsrev Şah zamanında devletin merkezi Gazne’den Lahor şehrine nakledildi. Son hükümdar Hüsrev Melik’in Gurlular tarafından tutsak edilmesiyle Gazneliler devleti son buldu (1187)

5. Büyük Selçuklular ve Bağlı Devletler
- Büyük Selçuklu Devletini kuranlar Oğuzlardır. Bu devlet, adını Selçuk Bey’den aldı.
- Selçuk Bey Oğuzların üçok kolunun Kınık boyundandır.
- Dandanakan Zaferi ile (1040) Tuğrul Bey tarafından Selçuklu Devletini kuruldu.
- 1048 yılında Bizansla yapılan Pasinler Savaşı’nı Selçuklular kazandı (Bizansla yapılan ilk savaş).
- 1057 yılında Tuğrul Bey Büveyhoğullarını tamamen ortadan kaldırdı
- Melikşah zamanı (1072-1092) Selçuklu Devletinin en parlak zamanıdır.En geniş sınırlara bu zamanda ulaşıldı.
- Karahanlılar ve Gazneliler Selçuklulara tabi hale getirildi. Anadolu’da Adalar Denizi ve Boğaziçi’ne kadar olan yerler fethedildi.
- Melikşah’ın ölümünden Sultan Sencer’in başa geçmesine kadar olan dönem Fetret Devri olarak bilinir
- Selçuklu Devleti’nin son büyük Sultanı Sencer’dir.
- Sencer’in 1141 Katvan Savaşı’nda Karahıtaylara yenilmesi Selçuklu devletinin zayıflığı ortaya çıktı.

Selçukluların yıkılmasıyla Atabeylikler kuruldu. Bunlar
- Musul ve halep’te zengiler
- İran’ın fars bölgesinde salgurlular
- Şam ve çevresinde börioğulları
- Azerbaycan’da ildenizliler

6. Harizmşahlar (Harizm Şahlar) (1097 - 1231)
- Atsız Harizmşahlar Devleti’nin kurucusu kabul edilmektedir.
- Alâeddin Tekiş, Harizmşahların en güçlü hükümdarıdır
- Türkiye Selçuklu Sultan I. Alâeddin keykubat, Yassıçemen Savaşı’nda (1230) Harizmşahları bozguna uğrattı
- 1231 da Celâleddin Harzemşahın öldürülmesiyle bu devlet sona erdi

7. Eyyûbiler (1174–1250)
- Mısır’da Selâhaddin Eyyubî tarafından kurulan bir Türk devletidir.
- Selâhaddin Eyyûbî ününü Haçlılara karşı yürüttüğü mücadelen almıştır.
- Kudüs kralını Hıttin Savaşı’nda yenerek (1187) Kudüs’ü ele geçirdi.
- Kudüs’ün Müslümanların eline geçmesi III. Haçlı Seferine sebep oldu.
- Son Sultan Turan Şah Eyyûbi ordudaki Türk Memlûk askerleri tarafından öldürüldü. Eyyûbi devleti sona erdi

8. Memlûkler (1250–1512)
- Eyyûbilerden sonra Mısır’da kurulan bir Türk devletidir.
- Bu devletin kurucusu Eyyûbi ordusunda komutan olan Aybek’tir.
- İran’da İlhanlilar Devleti’ni kurmuş olan Moğallara Ayn-ı Calut Savaşı’nda (1260) ağır darbe vurarak Mısır’ı Moğal istilasından kurtardılar.
- Yavuz Sultan Selim, Memlûk ordusunu 1516’da Mercidabık, 1517’de Reydaniye (Ridaniye) savaşlarıyla yenilgiye uğrattı. Böylece Memlûk Devleti yıkıldı.
- Sadece Memlûklerde hükümdarlar seçimle işbaşına gelirlerdi.

Türk – İslam devletlerinde kültür ve medeniyet
Devlet yönetimi
- Karahanlı hükümdarları, han, hakan, kora, ilig, nasr, kadır, buğra, arslan gibi Türkçe unvanlar kullanmışlardır.
- Gaznelilerden itibaren islami sultan unvanı kullanılmaya başlanmıştır.
- Türk-islâm devletlerinde ülkenin bir bölgesini idare eden hanedan üyelerine melik denirdi.
- Devletin geleceğinde rol oynayacak şehzadeleri yetiştiren tecrübeli ve bilgili kişilere atabey denirdi
- Hükûmete divan-ı saltanat denirdi. Başında yuğruş veya hace-i buzurg denilen vezir vardı.
- İç ve dış yazışmaları yürüten divan-ı tuğra,
- Mali işlerden sorumlu divan-ı istifa,
- Askeri işlerden sorumlu divan-ı arz-ül ceyş,
- İdari ve adli işlerin yolunda gidip gitmediğini teftiş eden divan-ı iraf vardı
- Taşra teşkilatında yer alan eyaletlerin başında şıhne adı verilen askeri valiler, veya melik unvanını taşıyan hanedan mensupları bulunurdu.
- Şehir ve kasabalarda mülki idareden sorumlu amid, mali işlere bakan amil, halk tarafından seçilen bir reis belediye işlerini kontrol eden bir muhtesip bulunurdu.
- Adliye teşkilatı şeri yargı ve örfi yargı olarak ikiye ayrılmıştı. Şeri davalara kadılar bakardı. Bunların başkanı devlet merkezindeki kadiyül kudat (kadil kudat) idi.
- Ordu mensupları arasındaki davalara kadıasker bakardı.
- Örfi mahkemelerin başında emir-i dad (adalet bakanı) bulunurdu.
- Sultanın başkanlık ettiği divan-ı mezalim adı verilen mahkeme vardı.

- Karahanlılarda ordu dört unsurdan oluşurdu: Saray muhafızları, Hassa ordusu, şehzadelerin ve valilerin yönetimindeki eyalet askerleri, Devlete bağlı Türk boylarından gerektiğinde toplanan kuvvetler.

- Büyük Selçuklu ordusu alt bölümden meydana gelirdi: Gulaman-ı Saray, Hassa ordusu, Sipahiler, Bağlı Devletlerin ve Beyliklerin Askerleri, Meliklerin ve Askeri Valilerin Askerleri, Gönüllüler

Dil ve Edebiyat
- Karahanlı Devletinde dil Türkçeydi.
- Karahanlılar yazışmalarda Uygur yazısını kullanmıştır,
- Karahanlılar dönemi ilk Türk-İslam edebi eserlerinin verildiği dönemdir. Bu döneme ait en önemli eserlerden biri Yusuf Has Hacip’in Kutadgu Bilig dir. İlk Türkçe siyasetname kabul edilir.
- XII. yüzyılın önemli eserlerinden birisi de Ahmed Yükneki tarafından, Emir-i Dâd Muhammed Bey adına
yazılan Atabetül-Hakayık (hakikatlerin eşiği) tır.

- Gaznelilerde, devletin resmi dili Arapçaydı. Sarayda, halk arasında ve ordu içinde Türkçe konuşulurdu.
- Bu dönemin en önemli eseri Firdevsi tarafından yazılıp, Sultan Mahmud’a sunulan Şehname dir.

- Selçuklularda resmi yazışma dili Farsça, bilim dili ise Arapçaydı.
- Türk tasavvuf edebiyatının kurucusu Ahmet Yesevi’nin Hikmet adı verilen şiirleri Divan-ı Hikmet ad ile bir kitapta toplanmıştır

- Harizmşahlar bilim dili olarak Arapça, resmi yazışmalarda Farsçayı kullanmışlardır.
- Memlûkler resmi dil olarak Türkçeyi kullanmıştır.

Bilim ve sanat
- Muhammed Farabi: matematik, fizik, astronomi, mantık da 160 kadar eser yazmış,
- Aristo’nun fikirlerini en iyi açıkladığı için Muallim-i Sani (ikinci öğretmen) unvanıyla tanınmış Alpharabius adıyla Batıda şöhret yapmıştır.
- En önemli eserleri İhsaül Ulüm (ilimlerin tasnifi) El Med Halüfil Musiki (Musikiye giriş) dir.

- İbn-i Sina: Hekimlik batı bilim dünyasında Tıbbın hükümdarı denilmiş,
- Avrupa’da Avicenna adıyla tanınmıştır.
- En ünlü eserleri, El-Kanun Fit-Tıp, Kitabüş-şifa, Necat, El Hidaye, Tenbinaat ve İbn-i Yazkan’dır.


- Birûnî: 973-1051 tarihleri arasında yaşayan 100’den fazla eser yazmış.
- En önemli eserleri Kanun-u Mes’udi, El Asâr-il Bakiye ve Hint tarihidir.
- Birûnî İslam dünyasında coğrafyayı bir bilim haline getirmiştir.

- İbn-i Türk: (IX .yüzyıl) ünlü matematik bilginidir.

- Gazalî: İhya’ul Ulum-iddin adlı eserin yazarı (1058-1111) uzun süre Bağdat ve Nişabur medreselerinde ders vermiştir

- Ömer Hayyam Muhammed Beyhaki Selçuklular devrinde yetişen meşhur matematikçidirler.
- Melikşah adına hazırlanan Celali takviminin hazırlanmasında da görev aldı.

- Harizmşahlar devrinde tıp alanında İsmail Curcani ve edebiyat tarihçisi Kays-ı Razi bilim ve fikir adamlarıdır.
- Ortaçağın en büyük tarihçisi kabul edilen İbnü’l Esir, El Kâmil Fi’t Tarih isimli bir eser yazmıştır.

- Minyatür : Çoğunlukla yazma kitaplar da görülen, küçük renkli resim sanatıdır.


ÜNİTE 3
Moğol istilası ve sonrası

1. Cengiz ve Moğol devleti (1196-1227)
- Moğol devletini kuran Cengiz’in asıl adı Temuçindir.
- Devlet merkezi Karakurum şehridir.
- Cengiz Han 1210 yılında Tangutlara savaş açtı.
- Çin’i fethetti. Karahitayları egemenliğine aldı. Harizmşahlara sefer düzenledi, Maveraünnehire hakim oldu.
- Cengiz Han’ın ölümüyle devlet 4 e bölünmüştür.

a. Altın Orda (1227-1502)
- Cengiz Han’ın büyük oğlu Cuci’nin oğullları idaresinde kurulmuş bir devlettir.
- Devletin sınırları Batı Sibirya ve Kıpçak Bozkırı’ndan, Karadeniz’in kuzeyine kadar uzanıyordu.
- Batu Han İtil Bulgar Devleti’ne son vermiş, Moskova ve Kiev’i ele geçirmiştir.
- Özbek ve kardeşi Canibek Han dönemlerinde devlet en güçlü zamanını yaşamıştır.
- Dini ilimler ve tıp alanında çalışmalar yapıldı. Harizm şehri tıp merkezi olarak gelişti.
- Timur’un Toktamış Hanı yenmesi sonucunda devlet parçalanmıştır
- Toprakları üzerinde Kırım, Kazan, Nogay, Özbek, Buhara, Hive, Hokand, Sibir ve Kasım hanlıkları kuruldu.
- Noyan: Moğollarda ordu komutanlarına verilen isim.


b. İlhanlılar (1256-1336)
- İranda kurulmuş, Merkezi Tebriz şehridir.
- Devletin kurucusu Cengiz’in torunu Hülagü’dür.
- İran, Irak, Azerbaycan’a hakim oldu, Bağdat’ı ele geçirerek Abbasi Halifeliğine son vermiştir.
- Bu işgali İslam medeniyetinin duraklamasına neden olmuştur.
- 150 yıl Anadolu’yu hakimiyeti altında tutarak talan etmiştir.
- Türkiye Selçuklu Devleti’ni de egemenliği altına almış Suriye ve Filistin’i ele geçirdi,
- Mısır’a yönelenmiş Memlükler tarafından durdurulmuştur.
- Ebu Said Bahadır Han’ın ölümüyle yıkılmıştır
- Toprakları üzerinde Akkoyunlu, Karakoyunlu ve Irak topraklarında Celayirliler kurulmuştur.
- Hülâgü Han, Azerbaycan’ın Meraga şehrinde zamanın en modern aletleriyle donatılmış bir rasathane yaptırdı

c. Çağataylar (1227-1369)
- Kurucusu Cengiz Han’ın oğlu Çağataydır
- Doğu ve Batı Türkistan topraklarında egemendi.
- Cengiz Han’ın oğullarından sadece Çağatay’ın adı bir devlete isim olmuştur.
- Timur son vermiştir.



d. Kubilay Hanlığı (Yüan Devleti) (1280–1368)
- Kubilay 1280 Moğolistan ve Çin’de Hanlığı kurdu. Devletin merkezi Pekin (Han Balıg= Hakan şehri) idi.
- İtalyan denizci ve seyyah Marco Polo (Marko Polo) seyahatnamesinde Kubilay Han ile görüştüğünü ve kendisine Papanın mesajını ilettiğini anlatmaktadır.
- 1368 yılında Çinliler, Moğolları ülkelerinden çıkarttılar.

2. Timurlular
- Kurucusu Timur’dur.
- Timur, Çağatay topraklarını ele geçirerek 1369 yılında Belh şehrinde emir ilan edilmiştir.
- Harizm ve Horasanı aldı, Altın Orda Devleti, İran’da Muzafferoğulları Devleti’ni, Bağdat’ı alarak Celayiroğullarına, Karakoyunlulara son verdi.
- 1402 Ankara Savaşında Osmanlıları yenerek Anadolu’ya hâkim oldu ve Yıldırım Beyazıt’ı esir aldı. Anadolu Beyliklerini ve Osmanlıları kendine Bağlayıp geri çekildi.
- 1405 Çin üzerine sefere çıktı, fakat yolda öldü.
- 1507 Özbek saldırılarıyla Timurlular Devleti yıkılmıştır.

Timurlulardan sonraki siyasi gelişmeler

1. Karadeniz’in kuzeyindeki siyasi gelişmeler
- Altın Orda Devletinin parçalanmasıyla Kırım, Kazan, Nagay, Özbek, Sibir, Kasım hanlıklar ortaya çıktı.

Kırım hanlığı:
- Kurucusu Hacı Giray’dır.
- Bahçesaray devlet merkezi olmuştur.
- Karatay, Taman ve Kıpçak bölgelerini hâkimiyetine aldı.
- 1475 de Fatih Sultan Mehmet döneminde Osmanlılara bağlandı,
- 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması ile bağımsız hale geldi.
- Rusya 1784 de Kırım’ı işgal etti.
- 1792 Yaş Antlaşması’yla da Osmanlı Devleti Kırım’ın Rusya’ya bağlandığını kabul etti.

2. Türkistan, Hindistan ve İran’daki Gelişmeler
Safeviler (1502–1736)
- Akkoyunlular’dan sonra Şah İsmail, Tebriz’i ele geçirerek İran’da Safevi Devletini kurmuştur.
- Horasan, Türkistan, Azerbaycan, Irak ve Doğu Anadolu’nun bir kısmını ele geçirdi.
- Yavuz Sultan Selim’le Şah İsmail arasında yapılan Çaldıran savaşını (1514) Şah İsmail kaybetti.
- Osmanlı İran savaşları 1639 Kasr-ı Şirin Antlaşmasına kadar devam etmiştir.
- İran Safeviler dönemine Nadir Şah son vermiştir.
- Böylece Afşalarlar Hanedanı dönemi başlamıştır (1736).
- 1750 de Zendler İran’da hâkimiyeti ele geçirerek Avşarları yıkmıştır.
- 1779 de bir oğuz boyu olan Kaçarlar yönetimi ele geçirerek 1925 e kadar İran’da hâkim olmuşlardır.

3. Hindistan Türk Sultanlıkları ve Babürlüler
Babürlüler (1526- 1736)
- Babür Şah Delhi Türk Sultanlığına son vererek Hindistan da Babürlüler Devletini kurmuştur.
- Hümayun, I. Alemgir, Ekber Şah ve Şah Cihan gibi önemli hükümdarlardır.
- 1858 de İngilizler tarafından yıkılmıştır.

4. Özbekler ve Özbek Hanlıkları (Hive, Buhara ve Hokand Hanlığı)
- Hive hanı Ebül Gazi Bahadır Han (1643-1665) Türk tarihine dair yazdığı Şecere-i Türk (Türklerin soy kütüğü) ve Şecere-i Terakime (Türkmenlerin soy kütüğü) adlı eserleri ile meşhurdur.
- Kazak kelimesi hür, serbest, mert, yiğit, cesur gibi anlamlar ifade eder
- Kırgızistan 1917 de Sovyetler birliğine bağlanmış, 31 Ağustos 1991’de bağımsız olmuşlardır.
- Azerbaycan 30 Ağustos 1991’de bağımsızlığını ilan etmiştir.
- Türkmenler 1924 de Sovyetlere bağlanmış, 22 Ekim 1991 de bağımsız olmuştur.

Dil, edebiyat, bilim ve sanat
- Cengiz Han zamanında Moğollar Uygur alfabesini kullanmıştır. Moğollar kağıt para basmış, çek kullanmış ve ortak adı verilen ticari şirketler kurmuştur.
- Safevilerde fıkıh ve tarih çalışmalarına önem verilmiştir. Molla Sadra dönemin ünlü bilginidir.
- Babür Hanı Şah Cihan’ın hanımı için yaptırdığı Tac Mahal türbesi dünyanın en güzel mimari eserlerindendir.
- Çağatay edebiyatının en ünlü temsilcileri Ali Şir Nevai, Babür ve Hüseyin Baykara’dır
- Ali Şir Nevai Türk dilinin Farsça’dan daha zengin olduğunu anlatmak için Muhakemutü’l-Lugateyn (iki dilin mukayesesi) isimli kitabı yazdı.
- Fuzuli, Divanı ve Leyla ile Mecnun gibi eserleriyle Osmanlı edebiyatına da tesir etmiştir.
- Türkmen edebiyatının en ünlü temsilcisi, ünlü Türkmen Şairi Mahdum Kulu’dur.
- İslam aleminin en büyük musiki bilgini olan Safiyüddin Abdü’l-Mümin Urmevi İlhanlı hükümdarı Hülagü tarafından korunmuştur
- Timur’un yaptırdığı mimari eserler: Semerkant’ta Bibi Hanım Mescidi (Semerkant Camii), Gök Saray, Keş
- şehrinde Ak Saray ve Ahmet Yesevi’nin kabri üzerinde yaptırılan türbe ve imaret idi.
- Ünlü musiki bilgini Abdulkadir Meragi Timurlular döneminde yaşadı, Herat’ta Şahruh adına ünlü eseri Câmiül-Elhan’ı yazdı
- Safeviler devrinde, İran’da minyatür sanatı oldukça gelişti. Türklerin millî sanatı olan halı dokumacılığı ve maden işçiliği de bu dönemde gelişti.
Gülene neden gülüyorsun diye sorulmaz; ama ağlayana neden ağladığı sorulur.
Sen de dualarında ağla ki, Rabbin sebebini sorsun!

Kullanıcı avatarı
rüfeyde
Doçent
Mesajlar: 1281
Kayıt: 26 Eki 2013, 22:20
Konum: 8.dönem 193 kredi ile mezun sanırım :D

Re: TARİH 2 DERS NOTLARI ACİL LAZIM

Mesaj gönderen rüfeyde » 10 Ara 2013, 05:54

Bu tarih 2 özeti geçen sene ben bu özetle taih 2 den 75 aldım :lol: içeriklere baktım degisti diye yazmak istememistim dun ama biraz baktım konular aynı gibi sende bir incele işine yararsa kullanırsın :wink:
Gülene neden gülüyorsun diye sorulmaz; ama ağlayana neden ağladığı sorulur.
Sen de dualarında ağla ki, Rabbin sebebini sorsun!

lonaliness
Mesajlar: 1
Kayıt: 19 Eki 2015, 18:56

Re: TARİH 2 DERS NOTLARI ACİL LAZIM

Mesaj gönderen lonaliness » 19 Eki 2015, 19:37

çoook saol yardımcı oldun

Cevapla

“Tarih” sayfasına dön