20.Yüzyılda Osmanlı imparatorluğu

T.C İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük dersi hakkında sorularınızı, cevaplarınızı, bildiklerinizi paylaşabilirsiniz...
Cevapla
Kullanıcı avatarı
Cetin
Uzman
Mesajlar: 177
Kayıt: 15 Şub 2009, 00:06
Konum: Yabancı Dil/ MEZUN

20.Yüzyılda Osmanlı imparatorluğu

Mesaj gönderen Cetin » 21 Mar 2009, 19:00

Giriş :
XX. YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU
1. II. Meşrutiyet Dönemi.
2. Trablusgarp Savaşı.
3. Balkan Savaşı,
4. I. Dünya Savaşı



II.MEŞRUTİYET :

Osmanlı devletinde iyileştirme çabaları doğrultusunda 1839 'da Tanzimat Fermanı , 1856 'da Islahat Fermanları ilan edilmişti. Tanzimat Fermanıyla Osmanlı Devletine kanun gücü girmiş,halkın can,mal, namus güvenlikleri sağlanmış, Islahat Fermanıyla da Gayrı Müslimlere birtakım haklar verilmişti.
Ancak yapılan bu çalışmalar Osmanlı Devletinin durumunda tamamen bir düzelme sağlayamadığı gibi, Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti içine müdahalesini de önleyemedi.Bu ortamda yetişen Osmanlı aydınları Genç Osmanlılar ( Jön Türkler ) eğer Osmanlı Devletinde Meşrutiyet rejimi ilan edilirse halkın yönetime katılacağını,azınlıklarında yönetime katılarak kendi sorunlarını dile getirdikleri gibi çözümlerini de üreteceklerini, dolayısıyla Avrupalı Devletlerin Osmanlı Devletine müdahale etmeyeceklerini düşünüyorlardı.Ziya Paşa, Namık Kemal, Prens Sabahattin gibi düşünürlere Osmanlı Devletinde bazı devlet adamları da katılıyorlardı.( Mithat Paşa ) 1876 'da I.Meşrutiyet ( Kanun-i Esasi - İlk Anayasa ) ilan edildi.
Önemi :

Osmanlı Devletinde ilk kez rejim değişikliği olmuştur.

Osmanlı Devletinde ilk kez Anayasal düzen kurulmuştur.

Osmanlı halkı ilk kez yönetime katılma, seçme ve seçilme haklarına sahip olmuştur.(Erkekler)

Tüm azınlıklara parlamento’ya katılma hakkı tanındığı için dünya'nın en geniş demokrasi deneyimlerinden birisidir.

Parlamento Ayan Meclisi ve Millet Meclisi olarak iki meclisten oluşmuştur.

Padişaha Parlamentoyu kapatma ve fesih etme yetkisi verilmiştir.

1877-1878 Osmanlı - Rus Savaşını ( 93 Harbi ) bahane eden II.Abdülhamit Meclis-i Mebus an'ı kapatarak,Anayasa'yı yürürlükten kaldırdı.Ülkede İstibdat ( Baskı ) uygulayarak yönetmeye başladı. Aydınlar bu durum üzerine Meşrutiyet'in yeniden yürürlüğe girmesi amacıyla gizlice mücadele etmeye başladılar.Bu mücadelede merkezi Makedonya'da Selanik bulunan " İttihat ve Terakki Partisi " en etkili olan kuruluştur. Bu dönemde M.Kemal'de Suriye'de " Vatan ve Hürriyet " adlı bir cemiyet kurduysa da bu cemiyetin Suriye'de etkili olamaması nedeniyle bu cemiyet İttihat ve Terakki Cemiyetiyle birleşmiştir.

1908 yılında İngiltere ve Rusya'nın Reval'de görüşmeleri , bu görüşmelerde İngiltere'nin Rusya'yı Osmanlı Devletine karşı izlediği politika da serbest bırakması üzerine mücadele hızlanmış Makedonya'da Resneli Niyazi adlı subayın isyan etmesiyle II.Abdülhamit Meşrutiyeti II.defa ilan etmek zorunda kalmıştır.( 24 Temmuz 1908 ).
II.Meşrutiyet'le birlikte İttihat ve Terakki Partisinin karşısına " Ahrar " partisi kurulmuştu.Parti Meşrutiyet rejimine karşı tavır izlemekteydi.Sonuçta İstanbul'da 31 Mart Olayı ( 13 Nisan 1909 ) dediğimiz ayaklanma çıktı.
Önemi : Osmanlı Devletinde rejime karşı çıkan ilk ayaklanmadır.
Bu ayaklanmayı merkezi Selanikte bulunan "Hareket ordusu" bastırdı.Ordunun komutanı Mahut Şevket Paşa, Kolağası
( Kurmay başkanı) M.Kemaldi.

SONUÇLARI :

Hareket ordusu isyanı bastırdı,İstanbul'da düzen yeniden sağlandı.

II.Abdülhamit ayaklanmayı bastırmadığı, hatta ayaklanmada rolü olduğu gerekçesiyle tahttan indirilerek yerine V.Mehmet Reşad tahta geçirildi.

Anayasa'da bazı demokratik değişiklikler yapılarak,Padişahın yetkileri sınırlandırıldı.

Karışıklıklar tam olarak önlenemedi.

Osmanlı Devletinin iç karışıklıklarından yararlanan Avusturya Bosna-Hersek'i kendi sınırları içine aldı. Bulgar Beyliği 1908 de bağımsızlığını ilan etti. Girit'te ayaklanma çıktı.


TRABLUSGARP SAVAŞI
( 1911-1912 )

Nedenleri :

İtalya'nın sömürge arayışı.

Trablusgarp'ın savunmasının zayıf olması.

İtalya'ya yakın oluşu.

M.Kemal Derne ve Tobruk'ta başarılı. Destek yetersizliği ve Balkan Savaşlarının çıkması.İtalya Rodos ve Oniki adayı işgal etti.
Sonuç :
Uşi ( Ouchy ) Antlaşması :


Trablusgarp ve Bingazi İtalya' ya verildi.

Oniki ada Balkan Savaşları sonuna kadar ( Güvenlik gerekçesiyle ) İtalya'da kalacaktı.Ancak İtalya adaları geri vermedi.II.Dünya savaşında yenilmesiyle de Adalar Yunanistan'a geçti.
Önemi : Osmanlı Devleti Kuzey Afrika'daki son toprak parçasını kaybetti.


BALKAN SAVAŞLARI

Sebep: Rusya'nın Panislavist politikası ve sıcak denizlere inme düşüncesi doğrultusunda Balkan Devletlerini Osmanlıya karşı kışkırtması.
AÇIKLAMA: İngiltere, Osmanlı-Almanya yakınlaşmasından rahatsızlık duyuyordu. Çünkü Almanya hem Avrupa’nın güçlü bir devleti hem de İngiltere’nin sömürgelerine göz diken bir tavırda idi.İngiltere Almanya tehlikesine karşı daha zayıf durumda olan Rusya’yı kullanmaya karar verdi.
1908 yılında Estonya’nın başkenti Reval’de yapılan görüşmelerden sonra İngiltere Rusya’yı Balkan ve Osmanlı politikasında serbest bıraktı. Yani Rusya boğazları ele geçirebilecek,İngiltere buna ses çıkarmayacaktı. Fırsatı değerlendiren Ruslar Balkan Devletlerini Osmanlı Devletine karşı kışkırttılar.

I. BALKAN SAVAŞI
Savaşın başlaması : Rusların kışkırtmasıyla Sırbistan, Yunanistan, Karadağ ve Bulgaristan aralarında anlaşarak Osmanlı Devletine savaş açtılar.

Osmanlı Ordusunun bir bölümü savaştan önce terhis edilmişti. Bu duruma bir de subaylar arasındaki siyasi çekişmeler eklenince Osmanlı Devleti bütün cephelerde yenildi.

Makedonya,Batı Trakya,Edirne ve Kırklareli işgal edildi. Arnavutluk bağımsızlığını ilan etti.

Balkanlarda Osmanlıdan ayrılarak bağımsız olan son devlet ARNAVUTLUK’tur.

Sonuç : Balkanların yeni haritasını belirlemek amacıyla LONDRA KONFERANSI toplandı.(1912) Londra Konferansında Osmanlı devleti Midye-Enez çizgisinin batısında kalan topraklarını kaybetti. (Makedonya, Batı Trakya, Edirne, Kırklareli). Ayrıca Bozcada ve Gökçeada dışındaki bütün Ege adaları Yunanistan’a geçti.

II. BALKAN SAVAŞI:

Nedeni : I.Balkan savaşında en çok toprağı Bulgaristan almıştı. Bu durumdan memnun olmayan Yunanistan,Sırbıstan, Karadağ ve Romanya Bulgaristan’a savaş açtılar. Bu durumdan faydalanan Osmanlı Devleti’de savaşa girerek Edirne ve Kırklareli’yi Bulgarlardan geri aldı.
NOT: I.Balkan Savaşı Osmanlı Devletine karşı, II. Balkan Savaşı ise Bulgaristan'a karşı yapılmıştır.
SONUÇ: Osmanlı Devleti Bulgaristan ile İSTANBUL, Yunanistan ile ATİNA Anlaşmalarını imzaladı.(1913)
NOT: İstanbul ve Atina Antlaşmalarında Bulgaristan ve Yunanistan'da yaşayan Türklere “Azınlık”statüsü verildi.
NOT: Balkan Savaşlarından sonra Talat,Cemal ve Enver Paşaların devlet idaresindeki etkinliği arttı.(Üç Paşa Devri)

Balkan Savaşları Sonucu Yapılan Antlaşmalar :


Londra Antlaşması (1913) ( Osmanlı Devleti-Balkanlı Devletler)

İstanbul Antlaşması (1913) (Osmanlı Devleti-Bulgaristan)

Atina Antlaşması ( 1913) ( Osmanlı Devleti-Yunanistan)

Bükreş Antlaşması ( 1913 ) ( Balkanlı devletler kendi arasında)

Balkan Savaşlarıyla Osmanlı Devletinin Kaybettiği yerler :

Ege Adaları

Batı Trakya

Tüm Makedonya

Arnavutluk


Resim

Kullanıcı avatarı
Cetin
Uzman
Mesajlar: 177
Kayıt: 15 Şub 2009, 00:06
Konum: Yabancı Dil/ MEZUN

Re: 20.Yüzyılda Osmanlı imparatorluğu

Mesaj gönderen Cetin » 21 Mar 2009, 19:00

I. DÜNYA SAVAŞI ( 1914-1918 )

1914 yılında başlayan Birinci Dünya Savaşı o tarihe kadar insanlığın görmediği en büyük,en felaketli,en kanlı savaş olmuştur.
Birinci Dünya Savaşının Nedenleri :

Sanayi İnkılabı (Devrimi) ile Avrupa'da hızla sanayileşme başladı.Bu durum sanayileşen ülkeler için üretecekleri mallar için hammadde ve ürettikleri malları satabilmeleri için pazar ihtiyacı ortaya çıkarmıştı.Yani Sanayi Devrimi ile birlikte Dünya'da hızlı bir Sömürgeleşme mücadelesi başlamıştı.XX.yüzyıl başlarında Avrupa'da en fazla sömürgeye İngiltere sahipti.Özellikle deniz üstü egemenliğiyle İngiltere çok sayıda sömürgeye sahip olmuştu.Bu nedenle İngiltere için "Üzerinde Güneş batmayan İmparatorluk " denilmiştir.Fransa'da çok sayıda sömürgeye sahip ülkelerden birisiydi.Rus Çarlığı ise Polonya ve Baltık denizi kıyılarından Mançu Denizi'ne kadar uzanan ülkelere sahip olmuş ancak sıcak denizlere inmek ,özellikle Akdeniz'e inebilmek için ;Boğazlara ve Basra Körfezine sahip olma peşinde politika izlemekteydi.Bu nedenle özellikle Balkanlar'da kendisi gibi Slav Irkı'ndan olanları destekliyor Sırbistan'ın sınırlarını genişletmesi ve Balkanlarda Avusturya-Macaristan İmparatorluğunun etkisini azaltmak ve Osmanlı imparatorluğunu parçalayarak boğazlara sahip olmak istiyordu.Almanya siyasal birliğini geç kurduğundan dolayı(1870) sömürgeleşme mücadelesine geç başlamıştı.Gelişen sanayisi için hammadde ve pazar ihtiyacını karşılama politikası izlemeye başlamıştı.İtalya'da siyasal birliğini geç kurduğundan dolayı (1871) sömürge mücadelesine geç başlamıştır.Bu durum özellikle geniş sömürge ağına sahip İngiltere ve Fransa'yı Ekonomik ve Siyasal açıdan rahatsız etmiştir.
Balkanlarda ise Rusya'nın Sırbistan'ı desteklemesiyle toprak bütünlüğü tehlikeye düşen Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Almanya ile ilişkileri geliştirmeye başlamıştır.Fransa savaşta kaptırmış olduğu Alsas-Loraine (Kömür yataklarına sahipti) bölgesini Almanya'dan geri alabilmek için fırsat kollamaktaydı.Böylece Avrupa'da İngiltere ve Fransa'ya karşı Almanya-İtalya işbirliği, Balkanlar'da ise Sırbistan'ı destekleyen Rusya'ya karşı, Almanya - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu işbirliği oluştu.Almanya,İtalya ve Avusturya -Macaristan İmparatorluğundan oluşan bu guruba Üçlü İttifak ( Bağlaşma ) devletleri denilir.Bu guruba karşı da İngiltere-Rusya ve Fransa bir dayanışma gurubu oluşturdular.Bu guruba da Üçlü İtilaf (Anlaşma) devletleri denilir.
Bağlaşma gurubunda bulunan İtalya,Anlaşma devletlerinin kendisine gizli anlaşmalarla Anadolu'dan toprak vaat etmesiyle Anlaşma devletleri gurubuna geçmiştir.Bağlaşma bloğuna Osmanlı Devleti ve Çanakkale savaşları sonrası Bulgaristan katılmıştır.Anlaşma bloğuna ise Japonya,Portekiz,Amerika Birleşik Devletleri,Yunanistan,Romanya gibi devletler katıldılar.

Şimdi savaşın nedenlerini şöyle sıralayabiliriz :

Devletlerarası Ekonomik ve Siyasi mücadele.( Özellikle Almanya ve İngiltere arasında )(Savaşın Temel sebebi)

Fransa'nın Alsas-Loraine bölgesini Almanya'dan geri almak istemesi

Rusya'nın Balkanlarda izlediği Panislavizm politikası ; Sırbistan'ı desteklemesi sonucu bu devletin sınırlarını genişletme isteği; Bu durumun ise Avusturya-Macaristan İmparatorluğunun toprak bütünlüğünü tehlikeye

düşürmesi.

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Veliahtının Saray-Bosna'da bir Sırplı tarafından öldürülmesi.(Görünür neden:Savaşın başlama nedeni).

Osmanlı İmparatorluğunun Savaşa giriş Nedeni :

Kaybettiği toprakları geri alma isteği.

Enver Paşanın Alman hayranlığı ve savaşı kesinlikle Almanya'nın kazanacağını düşünmesi.

Almanya'nın Osmanlıları kendi yanında savaşa katma isteğinin sebepleri :

Osmanlı Ülkesinin Coğrafi konumundan ( Jeopolitik ve Stratejik ) yararlanmak.

Boğazlarda hakimiyet kurarak Rusya ve İngiltere'ye karşı avantaj yakalamak.

Yakındoğu ve Önasya Petrol bölgelerine sahip olmak.

Osmanlı Padişahının Halife sıfatından yararlanmak.( Özellikle İngiltere'nin Müslüman sömürgelerinde etkili olabilmek )

Rus gücünü Osmanlı gücüyle dengelemek.

Osmanlı İmparatorluğu'nun Savaşa Girişi ile :

Savaş geniş bir alana yayılarak yeni savaş cepheleri açılmıştır.

Almanya'nın yükü ve üzerindeki baskı hafiflemiştir.

Savaş Cepheleri :

Çanakkale Cephesi :
Nedenleri :

İngiltere ve Fransa'nın müttefikleri olan Rusya'ya yardım ulaştırmak istemeleri.

İstanbul ve Boğazları ele geçirerek Osmanlı Devletini savaş dışı bırakmak istemeleri.

Balkanlı Devletleri kendi taraflarında savaşa katmak istemeleri.

Balkanlar üzerinden Almanya'ya yeni bir savaş cephesi açmak istemeleri.
Sonuçları :

Savaş uzadı. ( 2 yıl )

Uzayan savaş İngiliz ve Fransız ekonomilerine zarar verdi.

İngiltere sömürgelerinde prestij kaybına uğradı.

Rusya yardım alamadığından dolayı Ekonomik ve Sosyal bunalıma girdi.Bunun sonucunda Çarlık Rusya'sı yıkılarak Bolşevikler İktidara geldiler.( 1917 ). ( Rejim değişikliği )

Rusya I.Dünya savaşından çekildi.

M.Kemal 'in başarılı olması , kendisine güvenilmesine ve Milli Mücadele önderi kabul edilmesine temel oluşturdu.

Bulgaristan İttifak bloğu yanında savaşa katıldı.

Kanal Cephesi ( Süveyş Kanalı - Mısır ) :
- İngiltere'nin orta ve Uzakdoğu bağlantılarını kesmek amacıyla Almanya'nın isteğiyle açıldı.

Kafkas ( Doğu ) Cephesi : Bakü Petrol bölgesini ele geçirmek ve Orta asya Türk topluluklarına ulaşmak amacıyla açıldı.Özellikle hava şartları yüzünden Sarıkamış Harekatı başarısız oldu.

Suriye Filistin Arabistan Cepheleri : İngilizler ve Araplarla savaşıldı.
* Arapların Halifeyi dinlemedikleri görülerek Ümmetçilik anlayışının geçerliliğini yitirdiğini göstermektedir.( Milliyetçilik etkili olmuştur )

Romanya,Galiçya,Makedonya Cepheleri : Müttefik Bulgar ve Avusturya için savaşılmıştır.

* Irak,Kanal,Kafkas,Çanakkale,Filistin Cepheleri ana cephelerdir.
* Hicaz,İran,Makedonya, Galiçya, Romanya,Yemen cepheleri ikinci cephelerdir.


SAVAŞI SONA ERDİREN ANTLAŞMALAR :


Versay Ant. ( 28 Haz.1919 ) İtilaf Dev.-Almanya * Ağır koşullardan dolayı II.Dünya savaşına ortam hazırlamıştır.

Sen Jermen Ant. ( 10 Eylül 1919 ) İt.Dev.-Avusturya * Avust.-Mac.İmp.parçalandı.*Avusturya,Macaristan,Yugoslavya kuruldu.

Nöyyi Ant. ( 27 Kasım 1919 ) İt.Dev.-Bulgaristan.* Bulgaristan, Yunanistan ve Yugoslavya'ya toprak verdi.

Trianon Ant. ( 4 Haz.1920 ) İt.Dev.-Macaristan.

Sevr Antlaşması ( 10 Ağus.1920 ) İt.Dev.-Osmanlı Dev. * Uygulanamayan tek antlaşma.

I.Dünya Savaşı sonunda ;

Osmanlı İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Çarlık Rusya'sı ve Alman İmparatorlukları yıkıldılar.

Çok Uluslu Devletler parçalandı.

Polonya, Yugoslavya, Çekoslovakya Devletleri kuruldu.

Rusya ( Komünizm ), Almanya ( Nazizm ), İtalya ( Faşizm ), Türkiye ( Cumhuriyet ) rejim değişikliklerine uğradılar.


BİRİNCİ BÖLÜM
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI SONUNDA OSMANLI İMPARATORLUĞUNUN DURUMU
1. Mondros Ateşkes anlaşması (30 Ekim 1918) ve Önemli Maddeleri, ateşkes anlaşmasının Osmanlı Devleti Üzerindeki Etkileri ve Sonuçları.
2. Ateşkes Anlaşmasından 19 Mayıs 1919'a kadar Meydana Gelen Önemli Olaylar.
3. Osmanlı İmparatorluğunun Paylaşılması Tasarıları.
4. Wilson Prensipleri ve Paris Barış Konferansı.
5. İzmir'in İşgali (15 Mayıs 1919).
6. Memleketin İç Durumu ve Cemiyetler:
a) Azınlıklar Tarafından Kurulan Cemiyetler.
b) Milli Varlığa Düşman Cemiyetler.
c) Milli Cemiyetler.
d) İstanbul'a İtilaf Devletlerinin Gelişi (13 Kasım 1918).
e) Padişah ve Osmanlı Devletinin Duruma Bakışı.
f) Mustafa Kemal'in İstanbul'a Gelişi ve Duruma Bakışı.



MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI VE UYGULAMASI
( 30 EKİM 1918 )

İmzalanmasının Nedenleri :
• Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi.( Trakya ve İstanbul'un güvenliğini tehlikeye düşürmüştü.)
• Almanya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğunun ateşkes önerisinde bulunması ( 4 Ekim 1918 )
Not: Savaşı yenilgiyle kapatan Bulgaristan'da Kral ülkeyi terk etmek zorunda kaldı.Avusturya ve Almanya'da Cumhuriyet ilan edilerek rejim değişikliği oldu.Osmanlı İmparatorluğunda milli mücadele sonucu rejim değişikliği olmuştur.
* I.Dünya savaşı, yenik bitiren İttifak devletlerinin rejimlerini etkilemiştir.
• Anlaşma devletlerinin kuvvet ve Malzeme üstünlüğü.
• Peş peşe savaşlara giren Anadolu'nun savaş gücünün tükenmesi.
• Wilson prensiplerinin "çoğunluğu Türk olan yerlerin Osmanlı egemenliğine bırakılacağı" hükmüne umutlanılması.
• Tamamen yok olmaktansa, antlaşma yapılmasının uygun görülmesi.

Antlaşma Ahmet İzzet Paşa kabinesinin Bahriye Nazırı Rauf Orbay başkanlığında bir heyet ile Anlaşma devletleri adına İngiliz amirali Calthorp arasında Limni adasının Mondros Limanında Agamemnon adlı bir zırhlıda imzalandı.

A- Siyasal Hükümler :

Boğazlar derhal açılacak ve İstihkamları İtilaf devletleri tarafından işgal edilecekti.

( Ünlü 7.Madde ) Bu madde ile itilaf devletleri 30 Ekim 1918 den sonraki işgallerinin hukuksal dayanağını oluşturmuşlardır*.Osmanlı Devletinin tüm egemenlik haklarını sınırlayıcı niteliktedir.* Anadolu'nun tamamen işgal edilebileceği anlamı taşımaktadır.

Doğu Anadolu'da altı vilayette karışıklık çıkarsa ( Erzurum,Van,Diyarbakır,Sivas,Bitlis,Elazığ ) işgal edebileceklerdi.* Bu maddeyle bu bölgede Ermeni Devleti kurma hazırlığı söz konusudur.

Tüm haberleşme ve Ulaşım gereçleri Anlaşma devletlerinin dolaysız denetimi altına alınacaktı.( Geniş kapsamlı bir işgal girişimi) * Bu hükümler Osmanlı Devletinin Siyasal bağımsızlığını yok etmeye yöneliktir.

B- Askeri Hükümler :

Güvenliğin sağlanması için gerekli olan askerden fazlası hemen terhis edilecek ( Ordu dağıtılacak )

Silah ve Cephane teslim edilecek

Tersane ve Donanmaya el konulacak

Anadolu dışındaki çarpışmış olan birlikler derhal teslim olacaklar

Savaşta alınan esirler geri verilecek, Türklerden esir düşenler geri verilmeyecek.

Boğaz İstihkamları İtilaf devletlerine verilecek ( İşgal edilecek )
* Askeri hükümler savunma gücünü ortadan kaldırmayı dolayısıyla işgalleri kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.

C- Ekonomik Hükümler :

Demiryolları ve Limanlar İtilaf devletlerinin denetimine bırakılacak

Bütün yeraltı kaynakları İtilaf devletlerinin denetimine bırakılacak.

* Mondros ateşkes antlaşması hükümlerinin Osmanlı Devletini Siyasi,Askeri ve Ekonomik açıdan fiilen bitirdiğini söyleyebiliriz

UYGULAMASI


Madde hükümleri uygulanmaya başladı.

Anlaşma Devletleri donanması 13 Kasım 1918 de İstanbul Limanına demirledi.( Her an işgale hazır )

Çanakkale ve İstanbul boğazları işgal edildi.

İngilizler Musul,Urfa,Antep,Maraş'ı işgal ettiler ( Sonra Musul hariç Fransa'ya verildi)

Samsun,Merzifon İngilizlerin denetimine verildi.

Fransızlar Adana ve yöresini ( Çukurova Bölgesi )

İtalyanlar Antalya ve Konya çevrelerini işgal ettiler.
( İşgaller 7.maddeye dayanmaktadır.)
* İşgal bölgeleri gizli antlaşmalarla önceden belirlenmişti.

Osmanlı hükümeti ateşkes hükümlerini yerine getirdi.

İttihat ve Terakki düşmanlığı başladı.

Ahmet İzzet Paşa Kabinesi yerine Tevfik paşa kabinesi yerine Damat Ferit Kabinesi ( 10 Mart 1919 ) getirildi.

Osmanlı Parlamentosu padişah tarafından dağıtıldı.

OSMANLI İMPARATORLUĞUNUN GİZLİ PAYLAŞILMA TASARILARI


Seykıs-Pico Ant.( 1916 ) ( İngiltere-Fransa-Rusya ) : Antlaşmayla İngiltere'ye, Ürdün ve Irak'ın koruyuculuğu ; Fransa'ya,Mersin'den Mardin'e-Sivas'a uzanan Çukurova bölgesi,İskenderun-Hatay'dan başlayan güneye bölge,Irak'ın kuzeyi ve Suriye'nin koruyuculuğu ; Rusya'ya,Doğu Anadolu ve Boğazlar.Not : Rusya'nın savaştan çekilmesiyle Boğazlarda ortak bir yönetim,Doğu Anadolu'da Ermeni devleti kurma düşüncesi ortaya çıkmıştır.

Mac-Mahon Ant. (1916) ( İngiliz valisi(Mac-Mahon)-Hicaz Emiri (Hüseyin) ): Araplar Osmanlı devletine karşı ayaklanırsa Araplara bağımsızlık verilecektir.

Saint Jean De Maurıenne Ant.( 1917 ) ( İng.-Fr.-İtalya ) : İtalya'yı kendi yanlarına çekmek için İtalya'ya Ege-İç Ege bölgeleri ile Kuzeyde Konya'ya doğuda Mersin'e kadar uzanan Akdeniz kesimi vaadi.

WİLSON İLKELERİ ( 1918 )
A.B.D.başkanı Wilson'un savaş sonunda yayınladığı 14 maddelik İlkeler.
• Savaş sonunda yenenler yenilenlerden toprak almayacaklar ( Manda ve Himaye uygulamalarına yol açtı.)
• " " " " savaş tazminatı almayacaklar
• Devletler kendi aralarında gizli antlaşmalar yapmayacaklar
• Devletlerarası sorunları çözmek için Uluslararası bir teşkilat kurulacak ( Cemiyet-i Akvam ) * Birleşmiş Milletlerin temeli atıldı.
• Devletler kendi güvenlikleri kadar silah üretecekler . * İlk silahsızlanma önerisi.
• Osmanlı azınlıkları kendi geleceklerini kendileri belirlemeli, Türklerin çoğunlukta olduğu bölgelerde egemenlik hakkı Osmanlılara bırakılmalı.
• Boğazlar bütün dünya ticaretine açık olmalı.

PARİS BARIŞ KONFERANSI ( 18 Ocak 1919 )
- Galiplerin savaş sonucu görüşecekleri konular için toplanması.
- Osmanlı İmparatorluğunun paylaşılma görüşmeleri.
Sonuçları :
• İmzalanacak antlaşmaların esasları belirlenmiştir.( Versay,Sen-Jermen, Nöyyi )
• İzmir ve çevresi İtalya'dan alınıp Yunanistan'a verilmiştir. ( Bunun temel sebebi İngiltere'nin Ege bölgesinde İtalya gibi
güçlü bir devletin bulunmasını istememesidir.Gerekçe olarak İzmir ve çevresinde Rum Nüfusun çoğunluğu ( Sahte Belgeler )
gösterilerek Wilson İlkelerine dayandırılmıştır.) * Ege bölgesinin İtalya'dan alınıp Yunanistan'a verilmesi, İtilaf Devletleri arasında görüş ayrılıklarının başlamasına,İtalya'nın Anadolu konusunda yandaşı devletlerden kopmaya başlamasına yol açacaktır.

İZMİR'İN İŞGALİ ( 15 MAYIS 1919 )
Türklerin batı Anadolu'da Hristiyanları katletmek üzere oldukları propagandasıyla 7.maddeye dayanılarak İzmir İşgal edildi.
Osmanlı Hükümeti işgale kayıtsız kaldı.
* Tehlike'nin büyüklüğü anlaşılarak Milli Bilincin uyanmasını sağladı.
* İşgallere karşı Silahlı çetelerin kurulmaya başlanması İlk kez Kuva-i Milliye yi ortaya çıkarmıştır.
* İşgal sonrasında Amerikalı Amiral Bristol Raporu hazırlandı. Not : Milli mücadeleyi haklı bulan ilk Uluslararası belgedir.



A- ZARARLI CEMİYETLER :

a- Azınlıklar tarafından kurulan zararlı cemiyetler.
b- Türkler tarafından kurulan " "
a- Azınlıklar tarafından kurulan zararlı cemiyetler :
• Mavri Mira : Eski Bizans İmp.sınırlarına ulaşabilmek için ( Megalo İdea ) çalışıyordu.Rumlar tarafından kurulmuştur.
• Rum Kızılhaç ve Göçmenler Derneği
• Yunan Komitesi ve Trakya komitesi
• Etnik-i Eterya : Bir taraftan Mavri Mira ile işbirliği yaparken diğer taraftan Samsun -Trabzon ve yöresinde kurulmak istenen Rum Pontus Devleti için Rum Pontus Cemiyetini desteklemiştir.Rumlar ( Yunanlılar ) kurmuştur.
• Hınçak ve Taşnak Cemiyeti : Bağımsız bir Ermeni devleti kurmak için çalışmıştır.
• Alyans İsrailit: Yahudiler tarafından kurulmuştur.

b- Türkler tarafından kurulan zararlı cemiyetler :
• Sulh ve Selamet i Osmaniye Fırkası : Ülkenin kurtuluşu için padişah ve halifenin buyruklarına uymak gerektiği görüşünü savunmuştur.
• Teali i İslam Cemiyeti : Ülkenin kurtuluşunun Halife'de olduğu görüşü.
• Kürt Teali Cemiyeti : Bağımsız bir Kürt Devleti kurmak amacıyla çalışmıştır.
• İngiliz Muhipleri Cemiyeti : Ülkenin kurtuluşunun İngiltere Himayesine girmekle mümkün olduğu düşüncesini savunmuştur.( İngiliz Mandacılığı )
• Hürriyet ve İtilaf Partisi : Zararlı cemiyetlerle işbirliği yaptı.
• Wilson Prensipleri Cemiyeti : Osmanlı aydınları tarafından Amerikan Mandacılığını kabul etmek amacıyla kurulmuştur.
* Cemiyetlerin birleştiği tek nokta Milli Mücadeleyi boğmaktır.

B- MİLLİ ( YARARLI CEMİYETLER ) :


Trakya Paşaeli Cemiyeti : Trakya'nın Yunanlılara geçmesini engellemek amacıyla kurulmuştur.

İzmir Müdafa-i Hukuk u Osmaniye Cemiyeti : İzmir ' in Yunanlılara verilmesini engellemek amacıyla kurulmuştur. ( Reddi İlhak Cemiyeti )

Trabzon Muhafazai Hukuk u Milliye Cemiyeti : Trabzon ve çevresinde kurulmak istenen Rum Pontus Devletine karşı

kurulmuştur.

Kilikyalılar Cemiyeti : Adana ve yöresinin işgal edilmesine karşı olarak kurulmuştur.

Şark Vilayetleri Müdafa-i Hukuk u Milliye Cemiyeti : Doğu Anadolu'nun işgal edilmesini önlemek amacıyla kurulmuştur.

Milli Kongre : "Kuva-i Milliye " deyimini kullanan ilk siyasi kuruluştur.

Özellikleri :
• Milli Cemiyetlerin kurulmasının temelinde Türklerin bağımsız kalmak amacı yatmaktadır.
• Milli cemiyetler bölgesel nitelik taşırlar.
• İşgallere engel olmak amacıyla önce propaganda amacı taşımışlar, daha sonra da Silahlı Mücadele izlemişlerdir


İKİNCİ BÖLÜM
MUSTAFA KEMAL'İN HAYATI
1. Mustafa Kemal'in Yetişmesi, Çevresi, 19 Mayıs 1919'a Kadar Yaptığı Hizmetler.
Bak : Atatürk'ün Yaşamı


ATATÜRK'ÜN KİŞİSEL ÖZELLİKLERİ
1. Mantıklılığı
2. Vatanseverliği
3. İdealistliği
4. Hakikati arama gücü
5.Yaratıcı Zihniyeti
6. İleri görüşlülüğü
7. Çok Cepheliliği
8. Yöneticiliği
9. Gurura ve Umutsuzluğa Yer Vermemesi
Resim

Cevapla

“T.C İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük” sayfasına dön