Türk Edebiyatı 3 - Ders Notları
Gönderilme zamanı: 10 Ara 2015, 14:27
Geçtiğimiz dönem şu ana kadar çıkmış olan tüm soruları çözdüm ve böyle bir not hazırladım.. Bir kaç arkadaşımın işine çok yaradı ve hepimiz dersi geçtik umarım sizinde işinize yarar. ^^
(Müfredetlar değiştiği kitaplarınızdaki konuları kontrol ederek çalışmaya başlayınız.)
▪ Fransa Sefaretnamesi – 28 Mehmet Çelebi yazmıştır. Batı’daki okul, hastane vb. yerler anlatılır.
▪ Orhun Anıtları – Doğu Göktürkleri anlatır. 18. yy ortalarında bulundu. 19. Yy sonunda okunmuştur. M.Ö 8. Yüzyıl
▪ Orhun Yazıtları – Wilhelm Thomsen // Tenri, Kül Tigin, Türk // Özne-Tümleç-Yüklem // Türk sözcüğünün geçti ilk yazılı metin. Bilge Kağan hükümdarlığında. II. Göktürk Devleti zamanında.
▪ İslami Dönem Türk Edebiyatı – Klasik Türk E., Dini-Tasavvufi T.E., Halk E., Anonim Halk E.
▪ Şu Destanı – Büyük İskender Savaşları, Balasagun’da kale ve şehir yaptırması. Altun Kan, Altın Kemer.
▪ Şair – Şaman, Oyun, Ozan, Baksı
▪ Atasözü – Sav, Özlü Söz
▪ Bozkurt Destanı – Göktürklere ait.
▪ Köroğlu Destanı – İslamiyetten Sonra
▪ Ergenekon Destanı – Reşidüddin tarafından yazıldı.
-Hun birliğinin dağılmasıyla Göktürklerin Altay Dağlarına göç etmesini anlatır.
-Göktürklerin tutsaklıktan demircilik hakkında bildikleriyle kurtulmasının destanıdır.
-Göktürklerin savaşta yenilmesi.Hakanın oğlu Kağan ve yeğeni Nüküz kurtulur. Yeşil yurt.. demir madeni..
▪ Göktürk Kitabeleri – Tonyukuk, Kül Tigin, Bilge Kağan adına dikilmiştir. İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı // 720 – 735 yıllarında.
▪ Kalyanamkara ve Papamkara Destanı – Budizm üzerine, Sanskritçe dilinde, Uygur döneminde yazılmıştır. Türk edebiyatında önemli bir yeri vardır.
▪ Göktürkçe – 38 harf bulunur. Sağdan sola ya da yukarıdan aşağı yazılır. Kalın ve ince ünlüler için farklı harf kullanılır.
▪ Uygurca – Alfabede; çıkış noktası benzerse sesler aynı harfle gösterilir. Yazıda harfler; sözcüğün başında, ortasında ve sonunda yazılmasına göre farklılık gösterir. 14 harf bulunur.
▪ Türkler Uygur alfabesini uygulama “Budizm ve Manihaizm’iin Kabulü” ile başladı.
▪ Batı Etkisinde Türk Edebiyatı – Fecr-i Ati E., Tanzimat E., Milli Mücadele Dönemi E., Serveti Fünun E. // 19. yy
▪ Saka Destanı – Alp Er Tunga Destanı, Şu Destanı,
▪ Sav – Söz, Atasözü, Kıssa, Darb-ı Mesel
▪ İlyada ve Odysseia Destanı – Homeros tarafından birleştirildi.
▪ Gılgamış Destanı – En eski destan. Akad dilinde yazılmıştır. Ölümsüzlük otunu arayan Urak Kralı ve Enkidu’nun öyküsünü anlatır. Asur Kralı Asurbanibal’ın kütüphanesine bulundu. İslamiyetten Önce 3000’lerde Mezopotamya’da doğdu.
▪ Göç Destanı – Türk boylarından Uygurlar’a ait.
▪ Türkler 5. yy ve 9. yy arasında “Uygur, Mani, Sogut” alfabesini kullandı.
▪ Uygur Metinleri – 8.yy ve 10.yy arasında yazıldı.
▪ Fuat Köprülü – Batılı anlamdaki ilk eser “Edebiyat Tarihi”ni Tanzimat Dönemi, 1928’de yazdı.
▪ Cahit Külebi – Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda
▪ Halide Edip Adıvar – Ateşten Gömlek
▪ Ceyhun Atıf Kansu – Sakarya Medan Savaşı
▪ Fazıl Hüsnü Dağlarca – Çakır’ın Destanı
▪ Nazım Hikmet – Kurtuluş davaşı Destanı
▪ Abdülhak Şinasi Hisar – Fehim Bey ve Biz
▪ Gülten Akın – Seyran Destanı // Toplumsal ve Siyasal içerikli. Halk diliyle yazılmıştır.
▪ Koşma – Koşuk // Doğal güzellik ve aşk konulu şiir.
▪ Sagu – Herkesin sevdiği kişinin ölümüne duyulan üzüntü ifade eden şiir. Söyleyeni belli değildir. Yug adı verilen törelerde söylenir.
▪ İslamiyetten Sonra Türk Destanları – Manas Destanı, Timur Destanı, Köroğlu Destanı, Cengiz Han Destanı, Danişment Gazi Destanı
▪ Doğal Destan – Oğuz Kağan Destanı, Ergenekon Destanı, Manas Destanı
▪ Dünyaca Ünlü Doğal Destanlar – İlyada ve Odysseia, Kalevela, Şehname, Gılgamış,
▪ Oğuz Kağan Destanı – İlhanlılar döneminde. Doğal destandır. Reşidüddin yazdı.
▪ İslamiyet Öncesi T.E’ında “şaman, baskı, kam, koşuk, sagu, sav” terimleri kullanıldı.
▪ İslamiyetten Önce Türk Destanları – Yaratılış Destanı, Alp Er Tunga Destanı, Atilla Destanı, Oğuz Kağan Destanı, Göç Destanı
▪ Uygur Destanı – Göç Destanı, Türeyiş D., Mani Dininin Kabulü Destanı // 8.yy ve 9.yy arasında
▪ Klasik Türk Edebiyatı – 13.yy ve 19.yy arası
▪ Tanzimat Dönemi T.E – Batılı anlamda Türk Edebiyat Tarihi çalışmaları başladı.
▪ Edebiyat Tarihi Araştırmacıları – Agah Sırrı Levent, Nihat Sami Banarlı, Mustafa Nihat Özan, Ahmet Hamdi Tanpınar
▪ Göktürk alfabesinden sonra Uygur alfabesi, Uygur alfabesinden sonra Arap alfabesi kullanıldı.
▪ Tarih-i Cihanküşa – Orhun Yazıtları, ilk kaynak.
▪ Melih Cevdet Anday – Kolları Bağlı Odysseus
▪ Aras Ören – Berlin Üçlemesi
▪ Odysseus Destanı – Troya’nın yıkılışı, İthake Kralı’nın serüvenini anlatır.
▪ Necip Asım – Orhun Yazıtları’nı Arap alfabesiyle ilk kez yayınladı.
▪ Fecr-i Ati Edebiyatı – 1909 ve 1912 yılları arasında.
▪ Türk Halk Edebiyatı – Anonim E., Dini-Tasavvufi E., Aşık Tarzı Edebiyat
▪ Karacaoğlan – 17.yy Toroslar’da Türkmen aşiretleriyle yaşamıştır.
▪ Melih Cevdet Anday – Ölümsüzlük Ardından Gılgamış
▪ Ahmet Hamdi Tanpınar – Edebiyat Üzerine Makaleler
▪ Sözlü Edebiyat – Sagu, Koşuk, Destan
▪ Yazılı Edebiyat – 8.yy ve 9.yy yıllar arasında, Budizm ve Maniheizm etkisi
▪ İslami Dönem Türk Edebiyatı – 10.yy ve 19.yy arasında
▪ Atilla Destanı – Hun-Oğuz boylarına aittir.
▪ Tonyukuk Anıtı – Anı türüne girer.
▪ N.Y Gençosman – Bozkurtların Destanı
▪ Fazıl Hüsnü Dağlarca – Çanakkale Destanı
▪ Yaratılış Destanı – Tanrı Kayra Han ve Su
▪ İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı – Sözlü ve Yazılı E., Orta Asya Coğrafyası dönemi, başlangıcı belli değil.
▪ Kopuz – Eski Türk sazı
▪ Saka – Hun – Göktürk – Uygur (devlet sıralaması)
▪ Türk Destanları – Göç Destanı, Şu Destanı, Oğuz Kağan Destanı
▪ Tanrılar ve İnsanlar – Destandan esinlenerek yazılmıştır.
(Müfredetlar değiştiği kitaplarınızdaki konuları kontrol ederek çalışmaya başlayınız.)
▪ Fransa Sefaretnamesi – 28 Mehmet Çelebi yazmıştır. Batı’daki okul, hastane vb. yerler anlatılır.
▪ Orhun Anıtları – Doğu Göktürkleri anlatır. 18. yy ortalarında bulundu. 19. Yy sonunda okunmuştur. M.Ö 8. Yüzyıl
▪ Orhun Yazıtları – Wilhelm Thomsen // Tenri, Kül Tigin, Türk // Özne-Tümleç-Yüklem // Türk sözcüğünün geçti ilk yazılı metin. Bilge Kağan hükümdarlığında. II. Göktürk Devleti zamanında.
▪ İslami Dönem Türk Edebiyatı – Klasik Türk E., Dini-Tasavvufi T.E., Halk E., Anonim Halk E.
▪ Şu Destanı – Büyük İskender Savaşları, Balasagun’da kale ve şehir yaptırması. Altun Kan, Altın Kemer.
▪ Şair – Şaman, Oyun, Ozan, Baksı
▪ Atasözü – Sav, Özlü Söz
▪ Bozkurt Destanı – Göktürklere ait.
▪ Köroğlu Destanı – İslamiyetten Sonra
▪ Ergenekon Destanı – Reşidüddin tarafından yazıldı.
-Hun birliğinin dağılmasıyla Göktürklerin Altay Dağlarına göç etmesini anlatır.
-Göktürklerin tutsaklıktan demircilik hakkında bildikleriyle kurtulmasının destanıdır.
-Göktürklerin savaşta yenilmesi.Hakanın oğlu Kağan ve yeğeni Nüküz kurtulur. Yeşil yurt.. demir madeni..
▪ Göktürk Kitabeleri – Tonyukuk, Kül Tigin, Bilge Kağan adına dikilmiştir. İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı // 720 – 735 yıllarında.
▪ Kalyanamkara ve Papamkara Destanı – Budizm üzerine, Sanskritçe dilinde, Uygur döneminde yazılmıştır. Türk edebiyatında önemli bir yeri vardır.
▪ Göktürkçe – 38 harf bulunur. Sağdan sola ya da yukarıdan aşağı yazılır. Kalın ve ince ünlüler için farklı harf kullanılır.
▪ Uygurca – Alfabede; çıkış noktası benzerse sesler aynı harfle gösterilir. Yazıda harfler; sözcüğün başında, ortasında ve sonunda yazılmasına göre farklılık gösterir. 14 harf bulunur.
▪ Türkler Uygur alfabesini uygulama “Budizm ve Manihaizm’iin Kabulü” ile başladı.
▪ Batı Etkisinde Türk Edebiyatı – Fecr-i Ati E., Tanzimat E., Milli Mücadele Dönemi E., Serveti Fünun E. // 19. yy
▪ Saka Destanı – Alp Er Tunga Destanı, Şu Destanı,
▪ Sav – Söz, Atasözü, Kıssa, Darb-ı Mesel
▪ İlyada ve Odysseia Destanı – Homeros tarafından birleştirildi.
▪ Gılgamış Destanı – En eski destan. Akad dilinde yazılmıştır. Ölümsüzlük otunu arayan Urak Kralı ve Enkidu’nun öyküsünü anlatır. Asur Kralı Asurbanibal’ın kütüphanesine bulundu. İslamiyetten Önce 3000’lerde Mezopotamya’da doğdu.
▪ Göç Destanı – Türk boylarından Uygurlar’a ait.
▪ Türkler 5. yy ve 9. yy arasında “Uygur, Mani, Sogut” alfabesini kullandı.
▪ Uygur Metinleri – 8.yy ve 10.yy arasında yazıldı.
▪ Fuat Köprülü – Batılı anlamdaki ilk eser “Edebiyat Tarihi”ni Tanzimat Dönemi, 1928’de yazdı.
▪ Cahit Külebi – Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda
▪ Halide Edip Adıvar – Ateşten Gömlek
▪ Ceyhun Atıf Kansu – Sakarya Medan Savaşı
▪ Fazıl Hüsnü Dağlarca – Çakır’ın Destanı
▪ Nazım Hikmet – Kurtuluş davaşı Destanı
▪ Abdülhak Şinasi Hisar – Fehim Bey ve Biz
▪ Gülten Akın – Seyran Destanı // Toplumsal ve Siyasal içerikli. Halk diliyle yazılmıştır.
▪ Koşma – Koşuk // Doğal güzellik ve aşk konulu şiir.
▪ Sagu – Herkesin sevdiği kişinin ölümüne duyulan üzüntü ifade eden şiir. Söyleyeni belli değildir. Yug adı verilen törelerde söylenir.
▪ İslamiyetten Sonra Türk Destanları – Manas Destanı, Timur Destanı, Köroğlu Destanı, Cengiz Han Destanı, Danişment Gazi Destanı
▪ Doğal Destan – Oğuz Kağan Destanı, Ergenekon Destanı, Manas Destanı
▪ Dünyaca Ünlü Doğal Destanlar – İlyada ve Odysseia, Kalevela, Şehname, Gılgamış,
▪ Oğuz Kağan Destanı – İlhanlılar döneminde. Doğal destandır. Reşidüddin yazdı.
▪ İslamiyet Öncesi T.E’ında “şaman, baskı, kam, koşuk, sagu, sav” terimleri kullanıldı.
▪ İslamiyetten Önce Türk Destanları – Yaratılış Destanı, Alp Er Tunga Destanı, Atilla Destanı, Oğuz Kağan Destanı, Göç Destanı
▪ Uygur Destanı – Göç Destanı, Türeyiş D., Mani Dininin Kabulü Destanı // 8.yy ve 9.yy arasında
▪ Klasik Türk Edebiyatı – 13.yy ve 19.yy arası
▪ Tanzimat Dönemi T.E – Batılı anlamda Türk Edebiyat Tarihi çalışmaları başladı.
▪ Edebiyat Tarihi Araştırmacıları – Agah Sırrı Levent, Nihat Sami Banarlı, Mustafa Nihat Özan, Ahmet Hamdi Tanpınar
▪ Göktürk alfabesinden sonra Uygur alfabesi, Uygur alfabesinden sonra Arap alfabesi kullanıldı.
▪ Tarih-i Cihanküşa – Orhun Yazıtları, ilk kaynak.
▪ Melih Cevdet Anday – Kolları Bağlı Odysseus
▪ Aras Ören – Berlin Üçlemesi
▪ Odysseus Destanı – Troya’nın yıkılışı, İthake Kralı’nın serüvenini anlatır.
▪ Necip Asım – Orhun Yazıtları’nı Arap alfabesiyle ilk kez yayınladı.
▪ Fecr-i Ati Edebiyatı – 1909 ve 1912 yılları arasında.
▪ Türk Halk Edebiyatı – Anonim E., Dini-Tasavvufi E., Aşık Tarzı Edebiyat
▪ Karacaoğlan – 17.yy Toroslar’da Türkmen aşiretleriyle yaşamıştır.
▪ Melih Cevdet Anday – Ölümsüzlük Ardından Gılgamış
▪ Ahmet Hamdi Tanpınar – Edebiyat Üzerine Makaleler
▪ Sözlü Edebiyat – Sagu, Koşuk, Destan
▪ Yazılı Edebiyat – 8.yy ve 9.yy yıllar arasında, Budizm ve Maniheizm etkisi
▪ İslami Dönem Türk Edebiyatı – 10.yy ve 19.yy arasında
▪ Atilla Destanı – Hun-Oğuz boylarına aittir.
▪ Tonyukuk Anıtı – Anı türüne girer.
▪ N.Y Gençosman – Bozkurtların Destanı
▪ Fazıl Hüsnü Dağlarca – Çanakkale Destanı
▪ Yaratılış Destanı – Tanrı Kayra Han ve Su
▪ İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı – Sözlü ve Yazılı E., Orta Asya Coğrafyası dönemi, başlangıcı belli değil.
▪ Kopuz – Eski Türk sazı
▪ Saka – Hun – Göktürk – Uygur (devlet sıralaması)
▪ Türk Destanları – Göç Destanı, Şu Destanı, Oğuz Kağan Destanı
▪ Tanrılar ve İnsanlar – Destandan esinlenerek yazılmıştır.