Sanat Tarihi 2 Ders Notları
Gönderilme zamanı: 17 Mar 2017, 16:10
*Pazırık’ta çıkarılan eserler arasında yer alan; inceliği, yüksek kalitesi ve motiflerinin zenginliği ile dikkat çeken en eski düğümlü halı olarak bilinen “Pazırık Halısı” milattan önce 3. Yy’da dokunmuştur.
*Göktürk heykel sanatının en önemli örneklerinden olan ve kahraman, soylu kişi ya da hükümdarların mezarlarına veya anıtların yanına dikilen insan figürlü taş heykellere Balbal denir.
*Elhamra Sarayı:
-İspanya’da İslam sanatının yarattığı en büyüleyici anlatım biçimlerini mimarisinde toplayan saray, 9. yüzyılda bir tepe üzerine kale-saray şeklinde kurulmuştur.
-Yapımında kullanılan kırmızı tuğlanın rengi nedeniyle Arapça kırmızı anlamına gelen adıyla ün salmıştır.
-Saray; divan ve haremdeki havuzlar, avlular içindeki ağaçlı bölümler, aslanlı çeşmelerle donatılmıştır.
*Kahire’de inşa edilen ilk Fatımî yapısı “El Ezher Camisi”
*Dinî ve sivil yapılarıyla daha sonraki Türk mimarisine örnek “Karahanlılar”
*Kare veya çogen gövde üzerine kubbe ile örtülü mezar yapılarına “Türbe” denir.
*Unesco’nun Türkiye’den Dünya Mirası olarak seçtiği ilk mimari yapı olan Türkiye Selçuklu eseri “Divriği Ulu Camisi ve Şifahanesi”
*Osmanlı camilerinde padişahın içinde namaz kılması için ayrılmış, çevresi parmaklıklı mekana “Hünkar Mahfili” denir.
*Türk halılarında kullanılan düğüm çeşidi “Gördes”
*El yazması kitaplarda yer alan çok renkli ve küçük boyutlu resimlere “Minyatür” denir.
*Dik, kalın ve köşeli harflerle yazılan ve genellikle Kur’an yazmalarında kullanılan yazı türü “Kufi”
*Süleyman Seyyid Bey:
• Sanatçı, 19. yüzyıl Türk resim sanatı içinde Batılı anlamda çalışan en önemli ressamlardandır.
• En çok ölü doğa resimleri ile tanınır.
• Leylaklar”, “Kavunlu Natürmort”, “Kavunlar ve İncirler” ile “Portakal” sanatçının önemli çalışmaları arasındadır.
*Ayyukî tarafından yazılan, Nakkaş Abdülmümin el-Hoyi tarafından da minyatür resimleri çizilen Topkapı Sarayı Müzesindeki el yazması kitap “Varka ve Gülşah”
*Anadolu’nun zengin arkeolojik eserlerini ilk Türk müzesi olan İstanbul Arkeoloji Müzesini kurarak burada toplayan ressam, arkeolog ve müzeci devlet adamımız “Osman Hamdi Bey”
*Hun sanatına yönelik ilk bilgiler toprak seviyesinin beş-altı metre aşağısında üstleri toprakla örtülü Kurganlarda yapılan kazılar sonucu ortaya çıkarılmıştır.
*Göktürklerin mimarlık alanında eser bırakamamalarına neden olarak “Göçebe Yaşam Tarzını Benimsemeleri” gösterilebilir.
*Orta Asya Türk resim sanatının bilinen en eski örnekleri “Uygurlara” aittir.
*Hun Halısı:
- İnceliği, yüksek kalitesi ve motiflerinin zenginliği ile dikkat çeken halı; geyik, at, suvari ve grifon figürleriyle donatılmıştır.
- Her 10 cm’sinde 36.000 Gördes düğümü bulunan ince yünden dokunmuştur. Kırmızı zemin üzerine beyaz, sarı ve mavi renklerin öne çıktığı halı bir sanat şaheseri olarak tanımlanmaktadır.
* İspanya’da yapılan Endülüs Emevi eserlerinden biri “Elhamra Sarayı”
*Türk devletlerinden hangisi Türk-İslam mimarlığı alanında eser vermemiştir “Hunlar”
*Yapıların cephelerinde yer alan anıtsal giriş kapısına “Portal” denir.
*Yıldırım Bayezıt tarafından yaptırılan, çok ayaklı cami planının Anadolu’daki en klasik ve anıtsal örneği “Bursa Ulu Camisi”
*Bir caminin çevresinde cami ile birlikte kurulmuş; medrese, imaret, sebil, kitaplık, hastane vb. yapıların tümüne “Külliye” denir.
*Üzeri kubbelerle örtülü Osmanlı çarşı yapısına “Bedesten” denir.
• Edirne Üç Şerefeli Cami
• İstanbul Süleymaniye Cami
• Edirne Selimiye Cami
Yukarıda yer alan camilerin ortak özelliği “Merkezi Kubbeli Camiler” olmasıdır.
*İstanbul Sultan Ahmet Cami:
• Altı tane minaresi vardır.
• Avrupa’da “Mavi Cami” olarak da tanınır.
• Mimarı Sedefkâr Mehmet Ağa’dır.
*Şamanizm etkisinde göçebe bozkır halkının gündelik yaşantısını doğaüstü tasvirlerle genellikle gri ve grinin tonlarıyla resimlerinde yansıtmıştır. Konuları arasına cinler, devler, güreşenler, çalgı çalanlar, tüccarlar, göçerler de yer alır: Ahmet Siyah Kalem.
*Türk izlenimcilerin önde gelen temsilcilerinden olup, bir sanatçı kuşağına da adını vermiştir “İbrahim Çallı”
*1929 yılında kurulan Cumhuriyet Dönemi’nin ilk sanat derneği ve sanatçı grup hareketi “Müstakil Ressam ve Heykeltraşlar Birliği”
*C) Hüseyin Avni Lifij:
• Önemli bir portre sanatçısıdır.
• İstanbul peyzajlarında akşam güneşi, kızıl havalar, loş ve ıssız mekânlar, mezarlıklar ve karlı manzaralar onun en sevdiği konulardır.
• Yağlı boyalarında kullandığı sarı, turuncu ve kırmızı tonlarıyla anlatımını daha da güçlendirmiştir.
• “Ağaçlar”, “Çalgıcı”, “Huzur” ve “Testili Kadın” sanatçının en tanınmış resimleridir.
*III. Selim’in kız kardeşi Hatice Sultan’ın mimarı olarak çalışan Melling , 19. yüzyılda sivil bir yapı tasarımıyla görevlendirilen ilk yabancı mimardır.
*18. yüzyılda celî yazıyı damalı çizgilerle yazarak geliştiren ünlü Osmanlı hattatı “Mustafa Rakım Efendi”
*Geleneksel Türk sanatları:
• A) Halı sanatı
• B) Çini-Seramik sanatı
• C) Hat sanatı
*Türkiye Selçuklularının çini süslemeli eserleri:
• A) Konya Karatay Medresesi
• B) Sivas Gök Medrese
• C) Beyşehir Kubadabad Sarayı
*Türk devletlerinden hangileri Türk-İslam mimarlığı alanında eser vermiştir.
• A) Gazneliler
• B) Karahanlılar
• C) Selçuklular
*“1914” veya “Çallı Kuşağı” adı ile tanınan grubun ressamları:
• A) Feyhaman Duran
• B) Namık İsmail
• C) Hüseyin Avni Lifij
*Türk resim sanatının ilk konuları:
• A) Manzara
• B) Natürmort
• C) Portre
*Mimar Sinan’ın eserleri:
• A) İstanbul Süleymaniye Camii
• B) İstanbul Şehzade Camii
• C) Edirne Selimiye Camii
*İslam kültürüne dayalı Osmanlı sanatı:
• A) Hat
• C) Çini
• D) Minyatür
* Türkiye Selçuklu sanatında görülen cami tipleri:
• A) Transept planlı camiler
• B) Kûfe planlı camiler
• C) Bazilikal planlı camiler
*Uygur sanatına ait eserlerin bulunduğu müzeler:
• Hindistan Yeni Delhi Müzesi
• Rusya Hermitage Müzesi
• Almanya Dahlem Müzesi
Yoruma yenileri eklenicek.
*Göktürk heykel sanatının en önemli örneklerinden olan ve kahraman, soylu kişi ya da hükümdarların mezarlarına veya anıtların yanına dikilen insan figürlü taş heykellere Balbal denir.
*Elhamra Sarayı:
-İspanya’da İslam sanatının yarattığı en büyüleyici anlatım biçimlerini mimarisinde toplayan saray, 9. yüzyılda bir tepe üzerine kale-saray şeklinde kurulmuştur.
-Yapımında kullanılan kırmızı tuğlanın rengi nedeniyle Arapça kırmızı anlamına gelen adıyla ün salmıştır.
-Saray; divan ve haremdeki havuzlar, avlular içindeki ağaçlı bölümler, aslanlı çeşmelerle donatılmıştır.
*Kahire’de inşa edilen ilk Fatımî yapısı “El Ezher Camisi”
*Dinî ve sivil yapılarıyla daha sonraki Türk mimarisine örnek “Karahanlılar”
*Kare veya çogen gövde üzerine kubbe ile örtülü mezar yapılarına “Türbe” denir.
*Unesco’nun Türkiye’den Dünya Mirası olarak seçtiği ilk mimari yapı olan Türkiye Selçuklu eseri “Divriği Ulu Camisi ve Şifahanesi”
*Osmanlı camilerinde padişahın içinde namaz kılması için ayrılmış, çevresi parmaklıklı mekana “Hünkar Mahfili” denir.
*Türk halılarında kullanılan düğüm çeşidi “Gördes”
*El yazması kitaplarda yer alan çok renkli ve küçük boyutlu resimlere “Minyatür” denir.
*Dik, kalın ve köşeli harflerle yazılan ve genellikle Kur’an yazmalarında kullanılan yazı türü “Kufi”
*Süleyman Seyyid Bey:
• Sanatçı, 19. yüzyıl Türk resim sanatı içinde Batılı anlamda çalışan en önemli ressamlardandır.
• En çok ölü doğa resimleri ile tanınır.
• Leylaklar”, “Kavunlu Natürmort”, “Kavunlar ve İncirler” ile “Portakal” sanatçının önemli çalışmaları arasındadır.
*Ayyukî tarafından yazılan, Nakkaş Abdülmümin el-Hoyi tarafından da minyatür resimleri çizilen Topkapı Sarayı Müzesindeki el yazması kitap “Varka ve Gülşah”
*Anadolu’nun zengin arkeolojik eserlerini ilk Türk müzesi olan İstanbul Arkeoloji Müzesini kurarak burada toplayan ressam, arkeolog ve müzeci devlet adamımız “Osman Hamdi Bey”
*Hun sanatına yönelik ilk bilgiler toprak seviyesinin beş-altı metre aşağısında üstleri toprakla örtülü Kurganlarda yapılan kazılar sonucu ortaya çıkarılmıştır.
*Göktürklerin mimarlık alanında eser bırakamamalarına neden olarak “Göçebe Yaşam Tarzını Benimsemeleri” gösterilebilir.
*Orta Asya Türk resim sanatının bilinen en eski örnekleri “Uygurlara” aittir.
*Hun Halısı:
- İnceliği, yüksek kalitesi ve motiflerinin zenginliği ile dikkat çeken halı; geyik, at, suvari ve grifon figürleriyle donatılmıştır.
- Her 10 cm’sinde 36.000 Gördes düğümü bulunan ince yünden dokunmuştur. Kırmızı zemin üzerine beyaz, sarı ve mavi renklerin öne çıktığı halı bir sanat şaheseri olarak tanımlanmaktadır.
* İspanya’da yapılan Endülüs Emevi eserlerinden biri “Elhamra Sarayı”
*Türk devletlerinden hangisi Türk-İslam mimarlığı alanında eser vermemiştir “Hunlar”
*Yapıların cephelerinde yer alan anıtsal giriş kapısına “Portal” denir.
*Yıldırım Bayezıt tarafından yaptırılan, çok ayaklı cami planının Anadolu’daki en klasik ve anıtsal örneği “Bursa Ulu Camisi”
*Bir caminin çevresinde cami ile birlikte kurulmuş; medrese, imaret, sebil, kitaplık, hastane vb. yapıların tümüne “Külliye” denir.
*Üzeri kubbelerle örtülü Osmanlı çarşı yapısına “Bedesten” denir.
• Edirne Üç Şerefeli Cami
• İstanbul Süleymaniye Cami
• Edirne Selimiye Cami
Yukarıda yer alan camilerin ortak özelliği “Merkezi Kubbeli Camiler” olmasıdır.
*İstanbul Sultan Ahmet Cami:
• Altı tane minaresi vardır.
• Avrupa’da “Mavi Cami” olarak da tanınır.
• Mimarı Sedefkâr Mehmet Ağa’dır.
*Şamanizm etkisinde göçebe bozkır halkının gündelik yaşantısını doğaüstü tasvirlerle genellikle gri ve grinin tonlarıyla resimlerinde yansıtmıştır. Konuları arasına cinler, devler, güreşenler, çalgı çalanlar, tüccarlar, göçerler de yer alır: Ahmet Siyah Kalem.
*Türk izlenimcilerin önde gelen temsilcilerinden olup, bir sanatçı kuşağına da adını vermiştir “İbrahim Çallı”
*1929 yılında kurulan Cumhuriyet Dönemi’nin ilk sanat derneği ve sanatçı grup hareketi “Müstakil Ressam ve Heykeltraşlar Birliği”
*C) Hüseyin Avni Lifij:
• Önemli bir portre sanatçısıdır.
• İstanbul peyzajlarında akşam güneşi, kızıl havalar, loş ve ıssız mekânlar, mezarlıklar ve karlı manzaralar onun en sevdiği konulardır.
• Yağlı boyalarında kullandığı sarı, turuncu ve kırmızı tonlarıyla anlatımını daha da güçlendirmiştir.
• “Ağaçlar”, “Çalgıcı”, “Huzur” ve “Testili Kadın” sanatçının en tanınmış resimleridir.
*III. Selim’in kız kardeşi Hatice Sultan’ın mimarı olarak çalışan Melling , 19. yüzyılda sivil bir yapı tasarımıyla görevlendirilen ilk yabancı mimardır.
*18. yüzyılda celî yazıyı damalı çizgilerle yazarak geliştiren ünlü Osmanlı hattatı “Mustafa Rakım Efendi”
*Geleneksel Türk sanatları:
• A) Halı sanatı
• B) Çini-Seramik sanatı
• C) Hat sanatı
*Türkiye Selçuklularının çini süslemeli eserleri:
• A) Konya Karatay Medresesi
• B) Sivas Gök Medrese
• C) Beyşehir Kubadabad Sarayı
*Türk devletlerinden hangileri Türk-İslam mimarlığı alanında eser vermiştir.
• A) Gazneliler
• B) Karahanlılar
• C) Selçuklular
*“1914” veya “Çallı Kuşağı” adı ile tanınan grubun ressamları:
• A) Feyhaman Duran
• B) Namık İsmail
• C) Hüseyin Avni Lifij
*Türk resim sanatının ilk konuları:
• A) Manzara
• B) Natürmort
• C) Portre
*Mimar Sinan’ın eserleri:
• A) İstanbul Süleymaniye Camii
• B) İstanbul Şehzade Camii
• C) Edirne Selimiye Camii
*İslam kültürüne dayalı Osmanlı sanatı:
• A) Hat
• C) Çini
• D) Minyatür
* Türkiye Selçuklu sanatında görülen cami tipleri:
• A) Transept planlı camiler
• B) Kûfe planlı camiler
• C) Bazilikal planlı camiler
*Uygur sanatına ait eserlerin bulunduğu müzeler:
• Hindistan Yeni Delhi Müzesi
• Rusya Hermitage Müzesi
• Almanya Dahlem Müzesi
Yoruma yenileri eklenicek.